Паҳншавии парандаи шоҳин дар нишебиҳои шимоли қаторкӯҳи Туркистон, ғарби қаторкӯҳи Зарафшон, доманаи нишебиҳои қаторкӯҳи Ҳисор, нишебии қаторкӯҳҳои Боботоғ, Оқтов, Қаротегин, Ҳазратишоҳ, Қаратов ва Дарвоз лона мегузорад.Эҳтимол дар водии дарёи Шоҳдараи Бадахшон низ лона монад.
Муҳити сукунаташ дар нишебиҳои шахсор ва сергили минтақаҳои кӯҳии ҷануб ва ҷанубу ғарби ҷумҳурӣ зиндагӣ мекунад. Баъзан дар кўҳсори Тоҷикистони Марказӣ ва Шимолӣ вомехӯрад.
Шумораи ин паранда хеле кам монда, дар Тоҷикистон 11-13 ҷуфт шоҳин лона мегузорад. Парандаи муқимист, вале зимистон аз саргаҳи муҳити зист ва ҷойҳое, ки гунҷишк, лойхўрак, кафтар ва мурғони обӣ бисёранд, поён мефарояд.
Ҷуфти шоҳин доимист. Дар як лона чанд сол чӯҷа мебарорад. Тухмро (4-5-то) шоҳини модина пахш мекунад. Шоҳини нарина ба он хӯрок меорад ва лонаро ҳифз мекунад. Шоҳин аз оғози гузоштани тухми аввал тухмҳоро 28-29 рӯз зер мекунад, бинобар ин чӯҷаҳо баробар намебароянд. Мурғобиҳои хурд, лойхӯрак, кафтар, майна ва парандаҳои дигарро сайд мекунад. Дар шароити сунъӣ ва парваришгоҳҳо хуб парвариш ва афзоиш мекунад.
Вайрон кардани лонаҳо, доштан бо мақсади тиҷорат омилҳои асосии маҳдуд гардидани саршумори шоҳин мебошанд.
Барои ҳифзи ин паранда сайди ғайриқонунии шоҳинро пешгирӣ намуда, барои афзоиш кунонидани он парваришгоҳои махсус ташкил намудан зарур аст.
Шодмон Ашӯров
Нет комментариев