Душанбе – шаҳрест, ки аз соли 1924-ум инҷониб пойтахти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шумор рафта, яке аз ободтарину сераҳолитарин шаҳри кишвар ба ҳисоб меравад ва дар он корхонаву ташкилотҳои калонтарин ва вазорату сохторҳои давлатӣ ҷойгир мебошанд.
Дар шаҳри Душанбе сохторҳои маъмурии кишвар, аз ҷумла, Қасри миллат, Ҳукумати кишвар, Парлумон, Вазорати иқтисод, Вазорати мудофиа, Вазорати Молия, Бонки миллӣ-марказӣ, сафоратхонаҳо, Донишгоҳҳо, Марказҳои Савдо, Боғҳои фарҳангию фароғатӣ ва ғайрахо мавҷуданд.
Аҳолии шаҳри Душанбе ба аввали соли 2017 — иборат аз 902 ҳазор нафар ва бо меҳмононе, ки аз дуру наздик омада истиқомати муваққатӣ доранд, иборат аз 1,3 млн нафар мебошанд. Аҳолии шаҳри Душанбе аз миллатҳои гуногун иборат мебошад ва асоси онҳоро тоҷикон ташкил мекунанд. Дар ҷойи 2-юм ӯзбекон дар Душанбе бештар зиндагӣ мекунанд ва савумин халқи калонтарин ин русҳо мебошанд, ки ҳамагӣ 0,3 фоизи аҳолии пойтахт мебошанд.
Солҳои шӯравӣ (1970-1990) дар Душанбе халқи рус зиёда за 50 фоиз (нисф)-и аҳолиро ташкил мекард.
ТАЪРИХ
Дар соҳили дарёи Душанбе дар асрҳои 3 ва ё шояд асри 4-уми пеш аз мелод шаҳри кӯҳнаи кушонӣ пайдо шудааст. Зарфҳои аниқӣ шаҳодати онанд, ки дар минтақаи шаҳри ҳозираи Душанбе дар замонҳои қадим мардуми кишоварздор зиндагӣ мекарданд ва зиндагиашон дар шаҳр мегузашт.
Аввалин қайдҳои таърихӣ оид ба мавҷудияти деҳаи Душанбе солҳои 1676 ба амал бароварда шудааст. Мутобиқ ба ин қайдҳо Душанбе сари ду роҳи бо ҳам мегузашта ҷойгир будааст, ки дар наздаш бозоре мавҷуд будааст ва он ҳар ҳафта як маротиба фаъолият менамудааст. Аҳолии Душанбе асри 17-ум ҳамаги иборат аз 7-8 ҳазор нафар буда, дар он 500-600 хоҷагӣ мавҷуд будааст.
Солҳои 1825 деҳа номи Душанбе – Қурғон доштааст ва аввалин харитае, ки дар он Душанбе нишон дода шудааст ин соли 1875-ум мебошад. Аҳолии Душанбе тақрибан аз 10 ҳазор нафар дар қалъаи соҳили чар воқеъбуда мавҷуд будааст. Яке аз боигарии ин макон корвонсарой ба ҳисоб мерафтааст ва тавассути Душанбе ба Самарқанд, Хуҷанд, Кулобу Помир роҳҳои пиёдагарду савора мавҷуд будааст. Дар Душанбе охири асри 19-ум 14 масҷид ва 2 мадраса будааст.
Мутобиқи тақсимоти маъмурии таърихи асрҳои 18-19-ум Душанбе тобеъи Амири Бухоро буд. Охирин амири Бухоро (Амир Олимхон) соли 1920 омада, дар Душанбе зистааст ва баъдан гурехта, ба Афғонистон рафтааст.
Дар аввали соли 1922-ум Душанбе аз ҷониби босмачии турк «Анвар Подшоҳ» забт карда шуд, вале санаи 14-уми июли соли 1922 аз ҷониби артиши болшевикон шаҳр боз баргашта, ба дасти мардуми шӯрави баргашт. Ҳамон сол Душанбе пойтахти Ҷумҳурии Мухтори Шӯравӣ эълон шуд ва дар тоати Узбекистони шӯравӣ то соли 1929-ум буд.
ТУРИЗМ
Душанбе назар ба дигар шаҳрҳои Тоҷикистон хеле ва хеле зебову обод мебошад. Дар маркази шаҳр хиёбони Рудакӣ мавҷуд аст, ки қадқади он биноҳои Донишгоҳҳо, аз чумла Донишгоҳи милли, Донишгохи тиббӣ, Донишгоҳи кишоварзӣ, Марказҳои савдо аз ҷумла Садбарг, ММУ (ЦУМ), вазоратҳо, Ҳукумати кишвар, Боғҳои фархангӣ-фароғатӣ, чойхонаи Роҳат, Бонки Миллӣ, Ориёнбонк, муҷассамаҳои Исмоили Сомонӣ, Абӯабдуллои Рудакӣ, Садриддин Айнӣ ва ғайраҳо мавҷуданд.
Дар дигар гӯшаву канори шаҳри Душанбе инчунин бинову ҷойҳои хоса мавҷуданд, ки аз ҷумлаи онҳо Боғи ботаникӣ, Кохи Борбад, меҳмонхонаи Душанбе (собиқ Пойтахт), меҳмонхонаи Шератон, Аквапарк делфин, Тарабхонаи «Яккачинор», Тарабхонаи «Бухоро», Боғи ҳайвонот, Боғи фароғатии «Чазира», масҷиди «Душанбе», бозори «Султони кабир», Маркази савдои «Ашан» ё худ «Душанбе-мол», Китобхонаи миллӣ, майдони варзишии Фрунзе, боғи фароғатии нишони давлатӣ (Герб), боғи фароғатии Парчами миллӣ (Флагшток) ва ғайраҳо мебошанд, ки ҷолиби дидану баҳрабардорӣ мебошанд.
Нет комментариев