Ғизол – ширхӯри Китоби Сурхи Тоҷикистон

0
2 763 просмотров

Ғизол ширхуре, ки дар ҳолати хатарноки маҳвшавӣ қарор дорад.

Солҳои 30-юми асри XX дар нимбиёбонҳои саргаҳи дарёи Аму, поёноби дарёи Вахш, соҳили рости дарёи Панҷ ва Кофарниҳон, водии дарёҳои Сир ва Зарафшон васеъ паҳн гардида буд. Аз охирҳои солҳои 40-уми асри ХХ сар карда сукунатгоҳи он маҳдуд гардид. Айни замон ҷамоаҳои ҷудогонаи ғизол дар мамнуъгоҳи «Бешаи палангон», қаторкўҳҳои Қаратови Панҷ, Териклитов, Буритов, Оқтов, мавзеъи Сурхкўҳ ва соҳили рости обанбори Қайроққум (Оқбел) боқӣ мондааст.

Дар минтақаҳои ҳамвор, байни регтеппаҳо, биёбон ва нимбиёбони

Кашқақум ва Қарадум (дар баландии 350-400 м аз сатҳи баҳр), қаторкўҳҳои Буритов (дар баландии 800-900 м аз сатҳи баҳр), Оқтов ва Қаратови Панҷ (дар баландии 1200-1800 м аз сатҳи баҳр) зиндагӣ мекунад.

Солҳои 30-юм асри гузашта гурўҳ-гурўҳ (то 40-50 сарӣ) вомехўрд. Солҳои 1960-1965 дар мавзеъҳои дастнораси қаторкўҳи Қаратови Панҷ (18 000 га) ҳамагӣ 20-25 cap ба қайд гирифта шудааст. Дар ҳудуди мамнуъгоҳи «Бешаи палангон» (биёбони Қашқақум) айни замон 80 сар ва дар биёбонҳои регзори соҳили рости обанбори Қайроққум 20- 25 сар ғизол боқи мондааст.

Саршумори умумии ғизол дар Тоҷикистон 100 сарро ташкилмедиҳад.

Ҷинсҳои модина дар 7-8-моҳагӣ болиғ мегарданд. Дар 2-2,5-солагӣ аз нимаи дуюми моҳи ноябр то нимаҳои моҳи декабр ҷуфтӣ мешаванд.Насли навзод охирҳои моҳҳои апрел ва моҳҳои май таваллуд

мешавад. Дар шароити сунъӣ парвариш меёбад ва афзоиш мекунад.

Шикори ғайриқонунӣ, маҳдуд гардидани мавзеъҳои сукунат, бенизом чаронидани чорво боиси кашумории ғизол гардидааст.

Муборизаро бар зидди шикори ғайриқонунӣ дар тамоми мавзеъҳои зисти ғизол пурзўр намудан зарур аст.

Шодмон Ашӯров

Нет комментариев

Также рекомендуем

Сообщить об опечатке

Текст, который будет отправлен нашим редакторам: