Боре рафиқи шиносам М. зимни вохӯрӣ аз шароити ногувори зист, камҳаракатию хоболудӣ, лоғаршавию беиштиҳоӣ, баландшавии ҳарорати бадан то 38,2 — 38,4 дараҷа, сулфаи зиёда аз ду ҳафта, қай кардани балғам, арақкунӣ дар шаб, дарди қафаси сина шикоят намуд. Тибқи маълумотҳои доштаам ба ӯ маслиҳат додам, ки ҳатман аз муоинаи мутахассиси соҳаи силшиносӣ гузарад. Аммо ӯ аз чунин маслиҳати дӯстонаву холисона хафа шуд:
— Чӣ, ту гумон мекунӣ, ки ба бемории сил печидаам? Ҳеҷ гап не, — худро тасалло дод ӯ, — мегузарад. Вале… пас аз чанд муддат ноилоҷ ба духтур муроҷиат кардаву дар беморхона бистарӣ шудааст. Табибон гуфтаанд, ки ба бемории сил гирифтор шудаву хайрият саривақт ба духтур муроҷиат кардааст.
Оре, ҳар кор вақту соати худро дорад, пешгирии ҳар гуна беморӣ, аз ҷумла бемории сил низ.
Бино ба иттилои мудири шӯъбаи ташхисию табобатии Маркази ҷумҳуриявии ҳимояи аҳолӣ аз бемории сил Аслам Раҷабов, бемории сил табобатшаванда аст, ба шарте, ки саривақт ба мутахассисон муроҷиат карда шавад.
Имрӯз дар ҳамаи 68 шаҳру ноҳияи ҷумҳурӣ марказҳои табобати бемории сил амал мекунанд, ки ташхис ва табобати он ройгон аст. Дар худи ин Марказ бошад, аз бемории сил бештар аз 90 мутахассиси пуртаҷриба, аз ҷумла 18 духтури муолиҷакунанда, ки дар байнашон як доктори илми тиб ва ду номзади илми тиб ҳастанд, ба муоина ва маслиҳату муолиҷаи беморон машғуланд.
Чунонки духтури силшинос Аслам Раҷабов гуфт, сил бемории сироятӣ буда, барангезандаи он микробактерияи сил, микроби чӯбчашакли «Кох» мебошад. Ба бемории сил тамоми узвҳои инсон гирифтор шуда метавонанд, аммо дар 80-85 фоизи ҳолатҳо дар шуш хурӯҷ мекунад. Бояд гуфт, ки ба бемории сил қариб ҳамаи қишри аҳолӣ гирифтор шуданашон мумкин аст. Аммо ба ин беморӣ бештар шахсоне гирифтор мешаванд, ки сатҳи зиндагиашон паст аст ва ё дар муҳите зиндагӣ мекунанд, ки барои сар задани ин беморӣ шароитҳо фароҳам ҳастанд, ба мисли шахсони дар зиндон буда, майзадагон, одамони бехонаву ҷой ва нашъамандон.
Сироятёбӣ бо микробактерияи сил ба тарзи ҳавоӣ — қатрагӣ ба амал меояд. Манбаи сироят — бемори гирифтори сили фаъоли шуш, ки хориҷкунандаи микробактерияи сил аст, дар бадани беш аз 90 фоизи аҳолӣ микробактерияи сил маҳфуз аст ва барои фаъол гаштани онҳо ва ба вуҷуд овардани бемории сил омилҳои мусоидаткунанда зарур аст.
Чӣ гуна одам аз ин беморӣ сироят меёбад?
Ба таъкиди духтури силшинос, духтури дараҷаи олӣ, Аълочии тандурустии Тоҷикистон А. Раҷабов, аслан, ҳангоми сулфа, атса, туф карани балғам ва муошират кардан шахси бемор ба муҳити атроф қатраҳое хориҷ мекунад, ки онҳо дар худ барангезандаҳои бемории силро доранд. Шахси солим аз ин ҳаво нафас кашида, метавонад сироят ёбад. На ҳама сироятёфтагон гирифтори беморӣ мешаванд, зеро қувваҳои масъунияти бадан бо барангезандаи бемории сил мубориза бурда, бадани одамро эмин медоранд. Бояд донист, ки бемории сил ирсӣ (авлодӣ) нест.
— Агар инсон донад, ки дарди қафаси сина, арақкунии шабона, сулфаи давомнокиаш ду ҳафта ва зиёда аз ин (аксар вақт бо хориҷ кардани балғам), бемадорӣ, камшавии иштиҳо, камшавии вазн, баландшавии ҳарорати бадан ӯро азоб медиҳанд, пас вай ба бемории сил гирифтор гардидааст. Дар сурати дар худ ва ё дар наздикон пайдо шудани чунин нишонаҳо ба духтури минтақавии худ муроҷиат карда, барои ташхиси микроскопӣ балғамро се маротиба супоридан зарур аст.
Нет комментариев