Муаммо ё худ проблемаи асосии муҳоҷирони меҳнатӣ ин сари вақт нагирифтани музди корашон аст. Намояндагии Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Тоҷикистон дар Россия гуфт, ки дар давоми соли 2015-ум наздик ба 50 миллион рубли русӣ маоши муҳоҷирони тоҷикро аз кордиҳандаҳо ё худ корфармоёнашон рӯёнида, додааст.
Ин маблағ музди меҳнати муҳоҷирон аст, ки кордиҳандаҳо бо ҳар баҳона намехостанд, онро ба коргарони худ пардохт намоянд.
Муҳоҷири меҳнатии тоҷик Абдулғанӣ Одинаев дар шаҳри Хабаровск яке аз чунин нафароне мебошад, ки дар соли 2015 ширкати сохтмонии онҳо нахост музди меҳнати семоҳаи 28 муҳоҷири тоҷикро диҳад: “Қариб як миллион рубли русӣ буд. Мо хеле даводав кардем, ҳеҷ натиҷа надод. Намояндагиҳо кӯмак карданд ва мо пуламонро гирифтем.”
Ҳамон тавре А.Одинаев мегӯяд, баъд аз ним соли муроҷиат бо дахолати намояндагии Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Тоҷикистон дар аввали моҳи ноябр кордиҳанда ин пулҳоро ба коргарон баргардондааст. Вале, баъд аз он ҳамаи ин 28 нафар муҳоҷир корро дар ин сохтмон қатъ кардаанд.
Мисоли дигар, чанде қабл Хадамоти муҳоҷирати Тоҷикистон 1 миллион рубл — маоши пардохтнашудаи гурӯҳи 12-нафараи занони тоҷикро рӯёнида, додааст.
Тибқи иттилои ин ниҳод 12 зани тоҷик дар ташкилоти истеҳсолии вилояти Новосибирск фаъолият карда, муддати 6 моҳ маош нагирифта буданд: “Шарифамоҳ Ризоева, сокини 48-солаи Тоҷикистон ба намояндагии Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Тоҷикистон дар Русия муроҷиат карда, арз доштааст, ки 12 зани тоҷик тайи 12 моҳ маошашон, дар ҳаҷми 1 миллиону 800 ҳазор рублро нагирифтаанд”.
Хадамоти муҳоҷират гуфт, дар пайи гуфтушунид аз 1 миллиону 800 ҳазор рубл роҳбарияти ташкилоти истеҳсолии Новосибирск қисман — 1 миллион рубли занони тоҷикро пардохт кардааст. Пардохти қисмати боқимондаи маош ба далели мушкили молии корхона ба таъхир андохта шуд.
Бо талоши Хадамот дар минтақаи федеролии Сибир аз Комбинати орди шаҳри Об 620 ҳазор рубл музди меҳнати як гурӯҳ муҳоҷирони тоҷик рӯёнида шудааст: “Як гурӯҳ иборат аз 4 нафар таҳти роҳбарии Сафархӯҷа Қирғизов, сокини Тоҷикистон дар ин комбинат кор кардаанд, ки бо ҳар баҳона маоши онҳо пардохт нашудааст”.
Сухангӯи намояндагии Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Тоҷикистон дар Маскав Иброҳим Аҳмадӣ зимни мусоҳиба гуфт, ки дар маҷмӯъ, дар давоми соли 2015-ум муҳоҷирон барои баргардондани 90 миллион рубл музди кори худ ариза пешниҳод кардаанд. То ҳол аз ин маблағ наздик ба 50 миллион рубл ба соҳибонашон баргардонида шудааст.
Мавсуф аз ном бурдани корхона ё ширкатҳое, ки пули муҳоҷирони тоҷикро саривақт пардохт накардаанд, худдорӣ кард ва илова намуд: “Намунаҳое ҳастанд, ки кордиҳандаҳо маблағро бармегардонанд ва ба мо занг зада мегуфтанд, ки “мо маблағро баргардонидем, дигар шумо моро бадном накунед.” Барои ҳамин мо кӯшиш мекунем, ки муросо кунем. Кордиҳандаҳоеро ҳам, ки маблағро надодаанд, ном намебарем. Шарти музокирот ҳамин хел аст. Барои ҳамин умедворем, ки онҳо ҳам пули муҳоҷиронро баргардонанд.”
Аксари муҳоҷирон баъд аз гирифтани музди меҳнати пардохтнашуда ҷои кори худро тарк мекунанд, зеро ҳангоми талош барои рӯёнидани маош муносибаташон бо роҳбарони корхона сард мешавад. Наздик 60 дарсади муҳоҷирон аз идомаи фаъолият даст мекашанд.
Солҳои пеш муҳоҷирон баъд аз моҳи сентябр аз нагирифтани музди меҳнаташон шикоят мекарданд. Вале, соли 2015-ум бо он фарқ дошт, ки чунин шикоятҳои муҳоҷирон аз аввали сол оғоз ёфтанд.
Хадамоти федеролии муҳоҷират ё ФМС-и Россия гуфт, ки шояд бо ҳамин сабаб низ бошад, дар соли 2015-ум 12 ҳазор шаҳрванди Тоҷикистон ин кишварро тарк кардаанд.
Дар оғози соли 2015 теъдоди шаҳрвандони Тоҷикистон, ки дар Русия кору зиндагӣ мекарданд, ба як миллион мерасид, хабар медиҳад шабакаи телевизионии “МИР-24”. Аммо бо далели бесуботии вазъи иқтисодӣ ҳоло теъдоди бештари онҳо баргаштанд.
Ба иттилои дафтари матбуоти ин ниҳод, дар оғози соли 2015-ум дар қаламрави Русия 999 ҳазору 132 шаҳрванди Тоҷикистон ҳузур доштанд, ки 182 ҳазору 262 нафари онҳо занон буданд. Аз ин нишондод 95 ҳазору 396 тан ноболиғ, 4 168 нафар афроди аз 60-сола боло мебошанд.
Бино ба андешаи роҳбари Лигаи халқии «Тоҷикон» Каромат Шарифов, дар баробари ин ҳаҷми маблағҳои интиқолдода ҳамагӣ 13 фоиз аз ҳаҷми умумии даромадҳои онҳоро ташкил дода, дигар ҳамаи маблағи боқимонда дар Русия мемонад ва ба таъмини рӯзгори худи муҳоҷирон масраф мешавад.
Дар ҳамин ҳол, тибқи маълумоти Хадамоти федеролии муҳоҷирати Русия, то моҳи декабри соли 2015-ум 896 ҳазор нафар шаҳрвандони Тоҷикистон дар қаламрави Русия қарор доштаанд, ки нисбат ба аввали сол тахминан 103 ҳазор нафар камтар аст.
Намояндагии Тоҷикистон дар умури муҳоҷират дар Русия аз муҳоҷирони меҳнатӣ хоҳиш менамояд, қабл аз шурӯи кор, дар асоси Кодекси меҳнати Россия бо корфармоён созишномаи меҳнатӣ банданд: “Дар сурати пайдо шудани баҳсҳо бо корфармоён дар бораи пардохт нашудани музди меҳнат аз муҳоҷирон хоҳиш мекунем, ба Намояндагӣ муроҷиат намоянд ва дар ҳеҷ сурат ба суроғи нафароне, ки бо гирифтани як қисми маошашон “ҳама мушкилотро ҳал мекунанд”, нараванд”.
Пӯшида нест, ки алҳол зиндагии шумораи зиёди оилаҳои Тоҷикистон аз маблағи фиристодаи аъзои хонаводаашон, ки дар Русия ҳамчун муҳоҷири меҳнатӣ қути лоямут ба даст меоваранд, вобаста аст.
Нет комментариев