Зиёӣ — шӯълаест, ки ҳамеша роҳи ҷомеаро мунаввар месозад ва мардумро ба роҳи рост ҳидоят менамояд.
Устод Садриддин Айнӣ тимсоли зиёии пешқадаме мебошад, ки тамоми умр ва фаъолияти серҷабҳаашро сарфи хизмат ба миллати хеш кардааст. Устод Айнӣ бо дарки амиқи ин масъала мардумро ба савод ва дониш андўхтан даъват мекард ва худ дар сафи аввали маорифпарварони замонаш қарор дошт.
Эҳсос карда мешавад, ки Давлату Ҳукумати Тоҷикистон сиёсати давлатиро дар самти расидан ба қадри хизматҳои аҳли илму адаб ва маорифу фарҳанг идома дода истодааст ва онҳоро ҳамеша қадрдонӣ мекунад.
Воқеияти имрӯзаи ҷомеа аз аҳли эҷоду фарҳанг ва зиёиёни кишвар тақозо менамояд, ки ҳар чӣ бештар дастовардҳои истиқлолиятро васф намоянд, бо ҷомеа наздик бошанд, мардумро дар рӯҳияи эҳтиром ва арҷ гузоштан ба таърихи дерина ва фарҳанги пурғановати халқамон тарбия кунанд, ваҳдату ягонагӣ, дӯстиву бародарӣ, сулҳу суботро ситоиш намоянд ва шуҷоату матонати халқи азизамон ва фарзандони бонангу номуси онро мавзӯи эҷоди хеш қарор диҳанд.
Рисолати зиёиёни имрӯзаро маҳз дар он мебинам, ки “чароғи мардуми Тоҷикистони соҳибистиқлол будан”.
Бо дарназардошти чунин мақоми баланди зиёиён дар ҷомеа бори дигар метавон таъкид сохт, ки онҳо воқеан хазинаи тиллоии миллат ва гули сари сабади ҷомеа мебошанд.
Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо зиёиёни кишвар соле қабл гуфта буданд: “Ҳар сол мо бо шумо – аҳли зиёи кишвар дар арафаи Соли нави аҷдодиамон — Наврӯзи Аҷам мулоқот мекунем. Рушду инкишофи ҳар як ҷомеа аз зиёиён, ки элитаи зеҳнии онро ташкил медиҳанд, вобастагии зиёд дорад. Дастовардҳои бузурги иқтисодиву иҷтимоӣ ва илмиву фарҳангии инсоният, бунёд ва ташаккули низоми ҷамъиятӣ дар ҳама давраҳои таърих, пеш аз ҳама, маҳсули андешаву хиради зиёиён ва истеъдоду маҳорати онҳо мебошанд. Ба фикри мо, дар шароити кунунии рушди ҷомеаи башарӣ — дар ҳоле ки раванди ҷаҳонишавӣ фарогири ҳамаи кишварҳо, аз ҷумла Тоҷикистон мегардад, масъалаи мақому манзалат ва мавқеи зиёӣ моҳият ва мазмуни тоза касб менамояд.”
Дар истилоҳи байналмилалӣ зиёиро маъмулан бо калимаи «интеллигенсия», яъне “андешаманд”, “хирадпеша” ва “соҳибфитрат” ифода месозанд, ки бо муносибати эҷодкорона ва фаъоли худ нисбат ба равандҳои рушди ҷомеа фарқ мекунад.
Ба таъбири дигар, зери мафҳуми интеллигент шахсияти эҷодгар ва маърифатноки дар ҳаёти иҷтимоӣ пурибтикор, дорои ҷаҳонбинии васеъ ва табиати бунёдкорона фаҳмида мешавад.
Зимни мусоҳиба Ректори донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи академик Б.Ғафуров устод Анвар Мақсудов гуфт: «Солҳои сипаришудаи даврони соҳибистиқлолӣ дар баробари талошҳои пайваста ба хотири рушди мунтазами иқтисодиёт ва зина ба зина баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум, ҳамчунин давраи инкишофи илму фарҳанг ва маънавиёт буданд. Ҳукумати Тоҷикистон дар самти таъмини имконият барои фаъолияти эҷодии зиёиён ва рушди муассисаҳои илмӣ, фарҳангӣ ва таълимӣ, аз ҷумла Академияи илмҳо, иттиҳодияҳои гуногуни эҷодӣ, донишгоҳу донишкадаҳо ва мактабҳои таҳсилоти умумӣ пайваста тадбирҳои зарурӣ меандешад».
Мақсад аз талошҳои Ҳукумати кишвар фароҳам овардани шароит барои зиёиёни кишвар ҷиҳати таҳқиқу эҷодкорӣ ва фаъолияти пурсамари онҳо ба нафъи ҷомеа мебошад.
Барои мисол ва исботи ин гуфтаҳо метавон гуфт, ки танҳо дар соли 2015-ум дар вилояти Суғд бо истифода аз ҳамаи сарчашмаҳо зиёда аз 100 иншооти соҳаи маориф бунёд ва мавриди таъмиру азнавсозӣ қарор гирифтанд.
Сафарбар кардани имкониятҳои маънавию зеҳнӣ, истифодаи оқилонаи нерӯҳои илмии кишвар барои ҷустуҷӯи роҳҳои ҳалли масъалаҳои муосири иқтисодиву иҷтимоӣ ва таъмини рушди устувори ҷомеа ҷавҳари сиёсати моро дар соҳаи илму фарҳанг ва маориф ташкил медиҳад.
Дар тамоми ин муддат инкишофи илму фарҳанг, маориф ва густариши раванди бузургдошти маънавиёт аз ҷумлаи самтҳои афзалиятноки сиёсати давлати мо маҳсуб мешуданд ва минбаъд низ онҳо дар маркази таваҷҷӯҳи Ҳукумат қарор хоҳанд дошт.
Мушоҳидаҳо собит менамоянд, ки солҳои охир завқи наврасону ҷавонон ба таҳсил, аз бар намудани маълумоти муосир, технологияҳои пешқадам ва сатҳу сифати омӯзиши забонҳои хориҷӣ хеле боло рафтааст.
Аслан барои аҷдоди бонангу номуси мо мафҳумҳои Модар, Ватан, Истиқлол, Забон ва Фарҳанг ҳамеша ҳаммаъно будаанд.
Зеро, фарҳанг ва забон дар ҳама давру замон таҷассумгари ҳувияти ҳар як миллат мебошад. Маҳз фарҳанг, забон ва анъанаҳои бунёдӣ асолати миллиро пойдору устувор нигоҳ медоранд. Аз ин хотир, имрӯз низ ҳар як зиёӣ ба мисли аҷдоди тамаддунсози хеш бояд талош варзад, ки забон ва фарҳанги миллиро ҳифз карда, густариш диҳад, онро ба ҷаҳониён ба таври арзанда муаррифӣ намояд ва ҳамчун сарвати бебаҳои миллӣ барои наслҳои оянда бегазанд ба мерос гузорад.
Шоири халқии Тоҷикистон Фарзона (Иноят Хоҷаева) дар сӯҳбат бо мо зикр намуд: “Зиёиён дар ҳама давру замон ҳомиёни парчами миллат, ворисони таъриху фарҳанги аҷдодӣ, пешбарандагони маърифату худшиносӣ, пуштибонони нангу номус ва ҳувияти миллӣ, мунодиёни асили эҳсоси муқаддаси Ватану ватандорӣ, эҷодгарони воқеии шеъру каломи зебои тоҷикӣ ва офарандагони волотарин дастовардҳои маънавии халқи хеш буданд, ҳастанд ва хоҳанд буд. Ин рисолати бузурги онҳо дар оғози асри нав, дар шароити талотумҳои шадиди сиёсӣ, иқтисодӣ ва фарҳангӣ даҳчанд афзуда, аз ҳар фарди бедордилу соҳибмаърифат зиракии сиёсӣ, суботи маънавӣ, дурбинию дурандешӣ ва қабл аз ҳама садоқати миллию ватандӯстиро тақозо менамояд”.
Эътимоди комил дорем, ки даҳҳо ҳазор зиёиёни бедордилу ватанпарвар, алалхусус эҷодкорону аҳли илму фарҳанг, кормандони соҳаи маориф дар ин марҳилаи тақдирсози эҳёи давлатдории миллӣ, пуштибонии истиқлолияти сиёсӣ, иқтисодӣ ва фарҳангии мамлакат, ҳифзи муқаддасоти миллат ва мероси таърихию маънавӣ саҳми арзанда мегузоранд.
Ҳар сол санаи 20-уми март дар Ҷумҳурии Тоҷикистон чун “Рӯзи зиёиёни эҷодкор” таҷлил карда шуда, маҳз дар ҳамин рӯз мулоқоти Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо зиёиёни кишвар баргузор мегардад. Интизорӣ меравад, ки имсол мулоқоти Сарвари давлат бо иштироки шумораи зиёди (наздик 2 ҳазор нафар) зиёиёни Тоҷикистон ва ҳамзамон, меҳмонон-зиёиёни кишварҳои ҳамсояи дӯсту бародар дар Кохи Борбад сурат мегирад.
Аз ин лиҳоз, кулли зиёиёни Тоҷикистони соҳибихтиёр ва меҳмонони кишвари офтобрӯяамонро бо Рӯзи зиёиёни эҷодкор ва фарорасии Наврӯзи ҷаҳонӣ самимона таҳният намуда, барояшон саломатӣ, сухани созандаю гӯшнавоз ва қалами бурро таманно дорем.
Ид саиду фархунда муборак!
Исломҷон БОБОЕВ
Нет комментариев