Газна (рус. Крапива ва ба лотинӣ Urtica) – ба забони тоҷикӣ ин як намуди растании бисёрсолаи гулдор буда, ба оилаи гузнагулон (Urticaceae) дохил мешавад. Пояаш рост ва сершох то 30-150 см қад мекашад. Баргаш ба барги тут шабоҳат дорад ва рангаш сабзи хира мебошад. Гули Газна майда, ранги сабз дошта, ба шакли хӯша дар сабад гул дар таги каши баргҳо ҷойгир мебошад. Газна аз моҳи июн сар карда, то охири тобистон гул мекунад. Қариб дар ҳама ҷойи Газна пашмакҳои хорнамуд мавҷуд буда, ҳангоми ба кас халидан заҳри он (гистамин, холин и кислотаи мурча) пӯстро месӯзонад. Газна дар бисёри давлатҳо аз ҷумла, дар Тоҷикистон низ мерӯяд.
Истифодабар: Дар тиб бо мақсади шифобахши навдаҳои ҷавон, барг ва решаи газнаро истифода мебаранд. Ҷамъоварии навдаҳои ҷавон дар аввали баҳор, сониян баргҳо ва нӯги алафро ва баъдан барги гулу решаро дар охири тирамоҳ ҷамъ оварда, дар ҷойи соя ва ҳавогузар хушк намуда, дар қуттиҳо, халтаҳо дар муддати 2 сол нигоҳ дошта истифода мебаранд.
Хосиятҳои шифобахшии Газна: Ин растанӣ алафи шифоҳӣ ва ғизоӣ буда, хосиятҳои хунбандкунӣ, пешобронӣ, қувватдиҳанда, фаъолкунанда, илтиҳомовари захм ва витаминдор мебошад.
Истифодабари дар тиб: Газнаро табибон бисёр вақт дар шифоӣ бемориҳои даруниву берунӣ дар шакли алоҳида ва ё омехтагӣ бо дигар гиёҳҳои шифоӣ истифода мебаранд. Дорувории газна илтиҳомовари яра ва захм буда, ҷавонадорӣ (грануляция) ва пӯшидаи захмро ба заҳра (эпителия) метезонад. Дар соҳаи стоматология одам, шира, ҷавҳар, кӯфта ва хокаи газнаро бо усули берунӣ дар табобати касалиҳои илтиҳоби милки дандон, луобпардаи ковокии даҳон, илтиҳоби римноки бофтаи атрофи дандон (парадантоз), захмҳои тазиявӣ бо усули чақондан, шустан, ғар-ғара кардан истифода мебаранд.
Барои истифодабарӣ як чумча тухм ё решаи майдакардаи газнаро, дар як стакон 200 гр об гузошта, дар муддати 30 дақиқа дар оташи паст меҷӯшонанд, баъд онро соф карда, барои обгардон намудани ковокии даҳон ҳангоми хунравӣ дар таносуби (10 мл: 200 мл) об истифода мебаранд.
Нет комментариев