Биёед воқеан ҳам ҳисоб кунем, ки як донишҷӯи одӣ барои зиндагии худ дар як моҳ чӣ қадар хароҷот дорад: манзил, хӯрок, нақлиёт, фароғат ва ғайра.
Ин суоли асосиест, ки ҳам барои донишҷӯёни навдохилшуда ва ҳам ба волидайни онҳо хеле муҳим аст.
Барои кадом хароҷот бояд маблағ сарф кард?
Моҳе 1000 сомонӣ – оё барои як донишҷӯ басанда аст?
Харитаи роҳхарҷии донишҷӯ чанд аст?
Донишҷӯ барои «шикам»-и худ чанд пул сарф мекунад?
Барқу обу партов ва интернет – хароҷоти дигари донишҷӯ
Маслиҳат…
Барои кадом хароҷот бояд маблағ сарф кард?
Норасоии доимии маблағ яке аз масъалаҳои мубрами даврони донишҷӯӣ ба шумор меравад, ки ҳар як довталаб ва волидайни онҳо ин муамморо хуб дарк мекунанд. Дар ин мавод кӯшиш намудем, дақиқ кунем, ки як донишҷӯ ҳангоми таҳсил ба чӣ қадар маблағ ниёз дорад, онро бо кадом мақсад сарф мекунад ва мушкилии худро чӣ гуна ҳаллу фасл менамояд. Хароҷоти асосии донишҷӯ ба чунин самтҳо равона мешавад.
Пардохти иҷорапулӣ, роҳхарҷӣ, хӯрока, лавозимоти хониш, хизматрасонии коммуналӣ, сару либос, интернет, молҳои маишӣ ва ба ин монанд аз хароҷоти асосии донишҷӯён дониста мешавад.
Моҳе 1000 сомонӣ – оё барои як донишҷӯ басанда аст?
Имрӯз донишҷӯ ба ҷуз аз пардохти маблағи таҳсил, дар давоми як моҳ чӣ қадар маблағ сарф мекунад, аз суолҳое аст, ки миёни донишҷӯён зиёд баррасӣ мешавад.
Хушнуд Ҷӯраев, донишҷӯи соли дуюми Донишгоҳи давлатии Хуҷанд аст. Ӯ мегӯяд, дар як моҳ ба ҳисоби миёна беш аз 1000 сомонӣ хароҷот дорад. Вале яке аз мушкилиҳои асосии ӯ дарёфти манзили иҷора дар шаҳри Хуҷанд мебошад. «Сар аз моҳи август нархи иҷорапулиҳо гарон мешавад ва маҷбур мешавед, ки дар як хонаи якҳуҷрагӣ барои арзон фаромадани иҷора то 4-5 нафар зиндагӣ намоед».
Ба гуфтаи Хушнуд, ҳоло маблағи хонаи якҳуҷрагӣ барои донишҷӯён 500-600 сомониро ташкил медиҳад. Хонаҳои дуҳуҷрагӣ бошад, боз ҳам гаронтаранд.
Дар ин робита, платформаи ҷавонони «Зира Медиа» соли гузашта хароҷоти якмоҳинаи донишҷӯён дар шаҳрҳои Душанбе, Хуҷанд ва Бохтарро ҳисобу китоб карда, дар шакли инфографика пешкаш намуда буд. Мисол, харҷи маблағи якмоҳинаи донишҷӯ ба ҳисоби миёна дар шаҳри Душанбе – 1326 сомонӣ, Хуҷанд – 1075 сомонӣ ва Бохтар – 638 сомониро ташкил додааст.
Бо оғози пайдоиши бемории сироятии COVID-19 бо назардошти болоравии нарху навои молу коло дар бозорҳо, хароҷоти донишҷӯён низ бештар шудааст. Қаблан, агар донишҷӯ барои як моҳ 1000 сомонӣ сарф мекард, ҳоло бар асоси суҳбатҳои мо бо донишҷӯён, наздики 1500 сомониро ташкил медиҳад.
Харитаи роҳхарҷии донишҷӯ чанд аст?
Яке аз хароҷоти асосии донишҷӯ ҳамарӯза рафтан аз манзили зист то макони таҳсил (донишгоҳ) ва ё баръакси онро ташкил медиҳад. Ҳоло арзиши роҳкиро дар хатсайрҳои дохилишаҳрӣ тариқи микроавтобусҳо 1 сомониву 50 дирам ва тариқи автобусҳо 1 сомонӣ мебошад. Табиист, ки ҳар донишҷӯ дар давоми як моҳи таҳсил аз 60 то 90 сомонӣ роҳхарҷии асосӣ дорад. Ба ғайр аз ин, дар харитаи роҳхарҷии донишҷӯ «сафар» ба китобхона, бозор, боғҳои истироҳатӣ ва рафту омад ба хонаи якдигарро мушоҳида кардан мумкин аст.
Донишҷӯ барои «шикам»-и худ чанд пул сарф мекунад?
Хӯрок ва маводи ғизоӣ аз муҳимтарин талаботи солимии донишҷӯён дар давраи таҳсил ба шумор меравад. Бештари донишҷӯён бо иллати дарёфти мушкилии маблағ ва нодорӣ, барои хӯрокҳои серғизо танқисӣ мекашанд ва маҷбур мешаванд, ки бештар хӯрокҳои арзону камғизоро истеъмол намоянд.
Мо ин ҷо хароҷоти донишҷӯёнро вобаста ба маводи ғизоӣ меорем, ки арзиши он назар ба солҳои пешин гарон шудааст.
Ҳар донишҷӯ вобаста ба имкон ва тавоноӣ сабади истеъмолии худро дорад, ки аз маводи хӯрока иборат аст. Ба ҳисоби миёна субҳонаи як донишҷӯ дар давоми як моҳ аз 120 то 150 сомонӣ, хӯроки нисфирӯзӣ аз 180 то 200 сомонӣ, хӯроки шом аз 200 то 220 сомонӣ. Ин маблағҳо бо назардошти харид кардан ба хона ҳисоб карда шудааст, ки дар маҷмӯъ моҳе аз 500 то 600 сомониро ташкил медиҳад.
Барқу обу партов ва интернет – хароҷоти дигари донишҷӯ
Дар баробари хароҷоти болоӣ, донишҷӯ боз хароҷоти иловагии дигаре ҳам дорад. Пардохти маблағи нерӯи барқ барои як донишҷӯ – моҳе то 20 сомонӣ, об аз 5 то 10 сомонӣ, партов – 5 сомонӣ, интернет аз 50 то 70 сомонӣ, истироҳат ва сайру гашт бо ҳамсабақон 60-100 сомонӣ.
Барои ҳар донишҷӯ ҳадди ақал дар як моҳ барои пардохти хароҷоти зикршуда аз 100 то 180 сомонӣ масраф мегардад.
Маслиҳат…
Агар имрӯз донишҷӯ барои як моҳ аз 1000 то 1500 сомонӣ масраф намояд ва ин хароҷот ҳамоно ба кисаи ӯ хеле зиёд бошад, маслиҳат медиҳем, ки барои дуруст идора намудани буҷаи худ аз нармафзорҳои мобилие, ки мавҷуданд, истифода намояд. Он ба донишҷӯ имкон медиҳад, ки маблағҳои худро дуруст идора кунад, оқилона ва самаранок сарф намояд, даромаду хароҷоти худро тақсим карда тавонад.
Дар ҳар сурат, ин нармафзорҳо ҳадди ақал метавонанд, маслиҳатчии шумо бошанд.
Исфандиёр Ҳаитов
Нет комментариев