Зардолу – яке аз меваҷоти қадимтарин ва пурарзиш мебошад. Таърихи пайдоиши зардолу хеле куҳан буда, он сирри зиёди ин меваро аз мо ниҳон медорад. Ватани зардолу Хитой ба ҳисоб меравад. Зардолу яке аз меваҳои беҳтарини субтропикӣ мебошад. Меваҳои зардолуро ҳам тару тоза ва ҳам хушк карда истеъмол мекунанд.
Аз рӯи нишондоди арзиши ғизогии лахми зардолу дар байни меваҳои донакдор ҷойи аввалро ишғол мекунад.
Дар меваҳои зардолу то 260 мг/100 г. пайвастагиҳои гурӯҳи флавоноидҳо мавҷуданд, ки дорои хусусиятҳои зиддимикробӣ ва аз нур муҳофизаткунӣ мебошад, ҳамчунин он аз пектинҳо, витаминҳои Р, А, В1, В2, В6, намакҳои минералии калий, калтсий, оҳан, маводҳои зиддибактериявӣ, ишкорҳо — себӣ, лимӯ, салитсиловӣ бой мебошад. Зардолу дар худ энергияи қанд, витаминҳо, минералҳо, пектинҳоро захира мекунанд, бо ибораи дигар ҳамаи унсурҳои барои ҳаёти организм заруриро дар таркибаш дорад. Ранги зарди меваҳо аз бета-каротин вобаста аст, ки дар таркиби зардолу хеле зиёд ба назар мерасад.
Аз зардолу мураббоҳо, афшураҳо, шарбатҳо тайёр мекунанд. Зардолуи хушки аз донак тоза карда шуда, махсусан машҳур мебошад. Зардолуи хушк калории баланд дошта, дорои углеводҳои тезҳалшаванда мебошад, таркибаш аз калий бой буда, ҳамчунин калтсий, магний, фосфор, оҳан, витаминҳо, ишкорҳои органикӣ ва дигар моддаҳои фоидаовар дорад. Зардолуи хушкро ҳамчун манбаи серғизо ва шифобахш дар андозаи 100-150 грамм дар як шабонарӯз ба одамони лоғару заиф ва беморон тавсия мекунанд. Истеъмоли зардолуи хушк ба одамони гирифтори касалиҳои дил, камхунӣ, гипо ва авитаминоз фоидаовар аст. Дар тибби миллии Хитой тухмиҳои зардолуро ҳамчун воситаи муолиҷаи сулфа тавсия медоданд. Ҳамчунин истеъмоли мағзи зардолу бо якҷоягии дигар растаниҳои шифобахш барои муолиҷаи бронхит, трахит, ларингит, сулфаи кабутак ва нефрит мувофиқи мақсад аст.
Зиёда аз 20 навъи зардолу маълум ҳаст, ки бо роҳи тухмӣ ва пайванд афзоиш меёбанд. Навъҳои зардолуи Осиёи Марказӣ, ки таркибашон бо ширинии баланд фарқ мекунад гулинг меноманд (мардуми туркзабон тамоми навъхои зардолуро чунин меноманд). Навъҳои мазкур гармиро дӯст медоранд ва дар шароити табии Русия одатан афзоиш намеёбанд.
Зардолу меваи шифобахш, витаминхои хеле зиёд дорад. Дар дунё 1600 навъи зардолу мавчуд аст, ки дар Точикистон кариб 120 навъаш мавчуд аст. Масалан навъхои: хурмои, кафак, бинигори, мирсанчали, точxибои, бокитаппак, обак, мотоби, луччак, xавпазак ва гайрахо. Ин навъхо барои хушккуни, истеъмол дар олати тари ва консерванамои кулай мебошад. Навъхои зардолуи собик СССР-ро бошад ба се гурухи асоси таксим мекунанд: осиёи миёнаги, эрону кавкази, европои.
ОООО вакти даркори ва гуфтитонку как раз зардолу пухтос!