Шоми 14 ва 15 апрели 1912-ум киштии калони уқёнусгарди «Титаник» ба пиряхҳои бузурге бархӯрда, якчанд ҷои киштӣ шикоф шудааст ва дар натиҷа ба об ғарқ гардида буд. Дар ин фоҷеаи мудҳиш қариб 1 500 нафар одамон ба ҳалокат расида буданд. Дар байни фавтидагон капитан Эдвард Смит низ қарор дошт. Ӯ офитсери 62 солаи англис буд, ки роҳбарии киштии бузург «Титаник»-ро ба зиммаи худ дошт. Пас аз сафари нахустин бо ин киштии бузург Смит ният дошт, ки ба нафақа мебарояд. Якчанд ақидаи ба ҳалокат расидани капитани кӯҳансоли ботаҷриба вуҷуд дорад. Баъзеҳо тасдиқ мекунанд, ки капитан Смит худро бо таппонча парронидааст. Баҳрнаварди маъруф Роберт Баллард якчанд сол бо кофтукови киштии «Титаник» машғул шуда, гуфтааст, ки капитан дар роҳраваки капитанӣ рост истода, дар даст бо асбоби овозбаландкунанда ба зери об фурӯ рафтааст. Ҳамин нуқтаи назарро стюарди киштӣ Эдвард Браун низ баён кардааст. Ӯ гуфтааст, ки гӯё дар лаҳзаи охирини ҳаёташ капитан Эдвард Смитро дида буд. Аловмони киштӣ Ҳэрри Синиор тасдиқ мекард, ки дар дохили об одами ба Смит хело монандро дидааст. Боз як аловмони дигари «Титаник» Уолтер Ҳерст бовар мекунонид, ки дар зери об ҷасади беҷони капитанро дидааст. Ҳерст кӯшиш кардааст, ки ба капитан бели заврақрониро дароз кунад, аммо Эдвард Смит аллакай фавтида будааст. Тасдиқ кардан ё инкор кардани ҳамаи ин ақидаҳо номумкин буд, зеро ки ҷасади капитанро ёфта натавонистанд. Боз бар замми ин далели вафот кардани Смитро ҳеч кас мубоҳиса намекард. Боиси тааҷҷуб нест, ки ҳангомаи ҳақиқиро мақолаи рӯзномаи англисии «Дейли телеграф» ба вуҷуд овард. Бояд гуфт, ки мақола дар бораи капитан Смит ва киштии «Титаник» моҳи июли соли 1912-ум дар New York Times, The Washington Herald ва дигар нашриётҳои маъруф ба табъ расида буд. Дар он гуфта мешуд, ки кадом як капитане бо номи Петр Прайал, баҳрнаварди куҳансол, ки капитан Смитро аз руи фаъолияти якчояашон дар кишти «Маҷестик» мешинохт, бо боварӣ мегуфт, ки капитани киштии «Титаник»-ро дар кӯчаи Ню-Йорк, дар Павли муқаддас дидааст ва боз ба ғайр аз ин бо ӯ ҳамсӯҳбат низ шудааст. Одами ниҳоят ба Смити ҳалокгашта монандро дида, Прайал фикр кардааст, ки ба ҳолати таваҳҳум (галлюинаия) дучор гардидааст. Вале Прайал қарор додааст, ки аз паси он одам равад. Ба он нафар ӯ муроҷиат карда, пурсидааст: Салом, чӣ ҳол доред? Шумо капитан Смит ҳастед? — Хело хуб ҳастам Прайал!, аммо маро аз роҳам надоред, бисёр саросемаам, ҷавоб додааст он ҳамсӯҳбати шубҳанок ба Прайал. Дар ин вақт Прайал қарор додааст, ки аз паси ин кас ба капитани ҳалокшуда Смит монанд поида-поида равад. Он нафар ба сӯи истгоҳи фурӯдгоҳи ҳавопаймоӣ рафта, то ба Вашингтон чипта харидорӣ карда, ба ҳамхизмати худ гуфтааст: « Хотирҷамъ бошед то ҳамон рӯзе, ки мо боз вомехӯрем». Прайал тасдиқ мекард, ки ӯ хато карда наметавонист, зеро Эдвард Смитро хело хуб мешинохт. Прайал бовар дошт, ки капитан Смит наҷот ёфта тавониста, то ба Амрико омада расидааст. У тайёр буд, ки ин фикри худро бо қасам хӯрдан исбот намояд. Мухбире, ки бо Прайал ҳамсӯҳбат шудааст, мегуфт, ки Прайал инсони хоксору фурӯтан ва май нанӯшандае буд, ки барои реклом кардани худ кӯшиш надошт ва хуб дарк менамуд, ки ба суханони ӯ одамон боварӣ надоранд. Гуфтан душвор аст, ки Прайал маҳз капитан Смитро дар кӯчаи Ню-Йорк вохӯрдааст. Аммо далелҳои дигаре, ки зинда мондани капитани киштии бузурги уқёнусгард «Титаник»-ро тасдиқ мекарданд, ба даст оварда нашудааст.
Нет комментариев