Ин ҷирми хонаи занбӯри асал аст, ки асалро дар он ҷамъ мекунад. Он се навъ аст: 1. Он аст, ки занбӯри асал асалро дар он ҷамъ мекунад. Ранги ин мум моил ба сурхию зардӣ, мулоим, ҷарб ва хушбӯ мебошад, инчунин аз нави он бӯйи асал меояд. 2. Он аст, ки пардаҳои даҳани хонаи худро аз он месозад ва дар он асал намебошад. Ин дар хубию бадӣ миёнаҳол аст. 3. Он аст, ки бо номи таслит машҳур мебошад — он чизи сиёҳранг аст, ки бар кур (хонаи занбӯр)-и худ мемолад. Ин дар давогӣ бадтар аз дигарҳояш мебошад. Инро ба русӣ прополус меноманд.
Мизоҷи муми занбӯри асал қариб дар дараҷаи дувум гарм ва дар тарӣ мӯътадил аст. Қувваташ то сӣ сол боқӣ мемонад. Хислатҳои шифобахши он: хусусиятҳои умумии он таҳлилдиҳандаи варамҳо ва моддаҳои ғафс дар бадан; пазонандаи моддаҳои нодаркор ва тайёркунанда барои хориҷ шудан аз бадан ва мулоимкунандаи асабҳост; ислоҳкунанда ва нигоҳдорандаи хислати давоҳо дар марҳамҳо мебошад.
Ду грамми онро ба андозаи донаи гандум реза-реза карда, дар равғани кунҷид ҳал намуда бинӯшанд, захмҳои ботинӣ (аз ҷумла захми меъда ва шуш), харошида шудани рӯдаҳо ва исҳоли кӯҳнаро шифо мебахшад, инчунин заҳрҳоро аз бадан дафъ мекунад, дарди даруни узвҳои сина, сурфа ва силро даво мебошад, шири дар ҳар ҷойи бадан шахшударо таҳлил медиҳад ва дафъ месозад; дарди гулӯ ва забончаи ҳалқро ба ибро меоварад, овозро соф мекунад.
Агар ин мумро сӯхта, дудашро бигиранд, беморони табро арақ меоварад, бӯйи мурдори ҳавои вабоиро дафъ мекунад, бадбӯйии биниро нест мегардонад, азияти бӯйи мурдор ва қабристониро ислоҳ мекунад. Агар инро дар равғани гули сурх ё дар равғани зайтун гудохта, бо он ҳуқна (клизма) кунанд, барои харошида шудани рӯдаҳо бағоят фоида дорад. Инро бо равғани бунафша даромехта бимоланд, дағалии узвҳои даруни сина ва дигар дағалиҳои баданро дафъ месозад, варамҳоро мепазонад, барои хориш ва кӯтур дору мешавад ва даҳани захмҳоро васеъ карда, барои хориҷ шудани чирк ва рими онҳо шароит пайдо менамояд; захми заҳри тири заҳрнокро дафъ мекунад.
Мумравғанро, ки бо равғани савсан ё савсани сафед тайёр карда шуда бошад, ба рухсора бимоланд, ранги рӯйро сурх ва соф мегардонад, доғҳои кунҷидакро дафъ месозад, асабҳои сахтгаштаро мулоим мекунад. Агар ин мумравғанро аз муми зард ё сурх бо равғани савсан ё равғани гули сурх тартиб дода, се ҳафта дар офтоб гузошта, баъд бимоланд, варамҳои паси гӯш ва каши онро таҳлил медиҳад ва моддаҳои ба он варамҳо рехташавандаро манъ мекунад. Муми занбӯри асалро ба танҳоӣ варақ сохта, бар пистони занҳо гузошта банданд, шах шудани ширро дар он манъ мекунад ва агар ба асабҳои шахшуда ва варамҳо гузошта банданд, онҳоро таҳлил медиҳад ва мулоим мегардонад.
Ин мумро реза-реза карда, бо кӯфтаи зардчӯба даромехта, дар халтача андохта, бо равғани кунҷид гарм карда, бо он гармбандӣ намоянд, варам ва бодҳоро таҳлил ва дардҳоро таскин медиҳад. Вале хӯрдани ин мум иштиҳоро мебандад ва дар узвҳои бадан гиреҳҳо пайдо мекунад. Давои ин зарарҳояш нон хӯрдан ё бо нон хӯрдан аст. Миқдори як бор хӯрдан аз ин дар як рӯз то 1,75 грамм аст. Ба ҷойи муми занбӯри асал орди боқилоро бихӯранд, раво мебошад. Агар хонаи занбӯри асалро сӯхта, ба зарфе бимоланд ва он зарфро дар оби баҳр ё оби талх бигузоранд, оби ширинро ба худ мекашад.
Барои дору муми занбӯри асалро сафед карда, баъд истеъмол менамоянд. Тарзи сафед кардани ин мум чунин аст, ки мумро гудохта, дар оби хунук андозанд ва чирки онро, ки дар зери он об ҷамъ мегардад, ҷудо кунанд ва ҳамин амалро такрор намоянд, хуб аст. Баъд онро дар деги сафоли нав гузошта, аз болояш оби дарёи шӯр ба он рехта (агар оби дарёи шӯр муҳайё набошад, намакоб рехта), андак танакори арманӣ дар он дохил карда, то гудохта шудан дар оташ гузоранду баъд аз оташ фуруд оварда, деги сафолини дигари хурдтареро, таги онро тар карда, дар он деги калон фурӯ баранд, то ки мум бар он бичаспад. Баъд ин дегчаи сафолинро аз он бардоранд ва сонӣ баъд аз хунук шудани он мумро ҷудо карда бигиранд. Ҳамин тавр он дегчаро боз дар он деги калон фурӯ баранд ва ҳамин амалро чанд мартаба такрор намуда, мумро ҷудо намоянд. Баъд мумҳоро қурс сохта, ба ришта кашида, чанд рӯз дар офтоб биёвезанд ва ба он дафъа ба дафъа оби хунук бипошанд ва чанд шаб ба моҳтоб овезанд, то он ки мум сафед шавад. Сонӣ ин муми сафедро барои бемориҳои дар боло номбаршуда ҳамчун даво ба кор баранд. Амали дигари сафед кардани ин мум чунин аст. Мумро дар зарфе андохта, оби чӯшон ба он бирезанду муттасил биҷӯшонаид, то ки мум сафед гардад.
Нет комментариев