Дар сомонаи Ширкати саҳҳомии холдингии кушодаи “Барқи Тоҷик” вобаста ба меъёри интиқоли нерӯи барқ ва риояи реҷаи маҳдудсозии он маводе ҷойгир карда шуд, ки мӯҳтавои онро пешкаши хонандагон мекунем: «Тавре ки маълум аст, ҳоло дар бобати таъминоти барқ дар кишвар реҷаи маҳдудият амал менамояд. Дуруст аст, ки ин барои мардум нороҳатӣ ва душвориҳои зиёд меорад. Баъзан дар воситаҳои ахбори омма низ вобаста ба таъминот бо нерӯи барқ матолибе нашр мегарданд, ки вазъият носаҳеҳ шарҳ дода мешавад.
Вобаста ба ин, маркази матбуоти ШСХК «Барқи Тоҷик» вазъи кунунии таъминоти барқро дар ҷумҳурӣ бо далелҳои аниқ шарҳ додааст. Реҷаи маҳдудият дар таъмини барқ, пеш аз ҳама, ба худи ширкати «Барқи Тоҷик» таъсири номатлуби ҳам иқтисодӣ ва ҳам техникӣ мерасонад. Вале дар айни замон ин тадбир аз ноилоҷист, низоми энергетикии кишвар алҳол фақат ҳамин қадар имконият дорад.
Ҳамин далел мусаллам аст, ширкати «Барқи Тоҷик», ки ширкати энергетикии миллии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад, меъёри муқаррашударо риоя менамояд ва ҳатто нисбат ба меъёр зиёдтар кишварро бо барқ таъмин карда истодааст. Масалан, дар муддати моҳи ноябри соли ҷорӣ, нисбат ба меъёри муайяншуда ба муштариён 11,42 миллион кВт.соат зиёд барқ интиқол дода шудааст. Барқи дар моҳи ноябри соли равон интиқолшуда нисбат ба моҳи ноябри соли гузашта 24,2 миллион кВт.соат зиёд аст. Дар 15 рӯзи аввали моҳи декабри соли равон низ муштариён нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 337 ҳазор кВт.соат зиёд нерӯи барқ гирифтанд.
Ҷои баҳс нест, ки дар солҳои истиқлолияти давлатӣ дар кишвари мо соҳаи энергетика рушд ёфт. Дар ин муддат даҳҳо нерӯгоҳҳои хурду бузург ва Маркази барқу гармидиҳӣ мавриди истифода қарор дода шуданд, ки ин иқтидори энергетикии кишвари моро ба миқдори 1040 мегаватт афзун сохт. Ин имконият фароҳам овард, ки дар се — чор соли охир норасоии нерӯи барқ аз 4-5 миллиард кВт.соат зиёда аз ду баробар коҳиш ёфт ва реҷаи маҳдудият низ хеле сабук шуд.
Баъзан савол пайдо мешавад, ки мо ин қадар иқтидорҳои нав бунёд намудем, истеҳсоли нерӯи барқ афзуд, чаро то ҳол маҳдудият боқӣ мондааст? Дар ҷавоб бояд хотиррасон намуд, ки дар давраи истиқлолият талабот ба барқ низ сол то сол зиёд мегардад. Масалан, шумораи аҳолии кишвар беш аз 65 фоиз афзоиш ёфта, садҳо ҳазор оилаҳои нав барпо гаштанд, садҳо ҳазор манзили истиқоматии нав бунёд шуданд. Фақат дар давоми солҳои 2013-2014-ум 2 миллиону 100 ҳазор метри мураббаъ манзил ба истифода дода шудааст. Илова бар ин, дар ин давра 17 ҳазору 320 корхонаву коргоҳҳои нави истеҳсоливу хизматрасонӣ ба кор оғоз карданд, ки ин ҳама истеҳсоли нерӯи барқи иловагиро тақозо дорад. Ҳоло барқ ба воситаи қариб ягонаи пешбурди зиндагӣ ва рӯзгори мардум, махсусан сокинони шаҳр табдил ёфтааст. Бо захираи асосии обӣ-энергетикии худ — обанбори Норак, мо ҳоло дар пешорӯи зимистони сарди дуру дароз истодаем. Ҳар сантиметр об дар заминаи ҳисобу китоби аниқу дақиқи мутахассисони мо истифода мешаванд.
Дар кишвари мо талабот ба нерӯи барқ сол то сол зиёд мешавад. Кормандони соҳаи энергетика ҳама вақт ҷаҳду талош доранд, ки бо назардошти ин талаботи афзоянда ба пешбурди соҳа ноил гарданд ва ба рушди Тоҷикистони азиз мусоидат намоянд. Президенти кишвар ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон низ ин масъаларо дар мадди аввали назар мегиранд. Доир ба ин дар Паёми имсола қайд шудааст: “Ҳоло аз ҷониби Ҳукумати кишвар корҳои лоиҳакашии нерӯгоҳҳои барқи обии “Шӯроб”, “Нуробод — 1”, “Нуробод — 2”, “Айнӣ”, “Фондарё”, “Санобод” ва “Себзор” идома дошта, сохтмони хатҳои интиқоли барқ ва бунёду барқарорсозии зеристгоҳҳои барқии ба нақша гирифташуда ба итмом расонида мешавад”.
Мусаллам аст, ки рушди соҳаи энергетика проблемаи глобалист. Дар як худи минтақаи Осиёи Марказӣ, ки алҳол соле то 130 миллиард кВт. соат нерӯи барқ истеҳсол мешавад, аз рӯи маълумоти Бонки ҷаҳонӣ, дар ин минтақа баъд аз даҳ сол ба 180 миллиард кВт. соат ва баъд аз 15 сол ба 206 миллиард кВт. соат барқ эҳтиёҷ пайдо мегардад. Дар роҳи ҳалли ин масъала Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки захираи солонаи гидроэнергетикии он 527 миллиард киловатт. соатро ташкил медиҳад, метавонад нақши калонеро молик гардад. Аз ин захираи муътамад агар даҳ фоизаш ҳам мавриди истифода қарор бигирад, кишвари мо метавонад, ҳам аҳолӣ ва ҳам хоҷагии халқи худро пурра бо нерӯи барқ таъмин намояд ва ҳам соле то 20 миллиард киловатт соат нерӯи барқро ба кишварҳои ҳамсоя интиқол диҳад.
Дар давоми соли 2015-ум дар Тоҷикистон чанд истгоҳу зеристгоҳи нав сохта, ба истифода дода шуданд. Бахусус, чанде қабл дар шаҳри Хуҷанд бо иштироки Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зеристгоҳи “Ваҳдат” ба фаъолият шурӯъ намуд. Он бузургтарин иншооти нави энергетикӣ дар даврони соҳибистиқлолии кишвар дар шаҳр аст. Зеристгоҳ бо харҷи 4,5 миллион евро маблағҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ҷалби сармояи се бонки аврупоии мададрасон — Бонки навсозӣ ва рушди Аврупо, Бонки сармоягузории рушд ва Комиссияи иқтисодии Аврупо бунёд шудааст. Дар маҷмӯъ барои сохтмони ин зеристгоҳ, насби ҳисобкунакҳо ва беҳсозии шабакаҳои барқии шаҳри Хуҷанд аз ҳамин сарчашмаҳо ҷудо намудани 22 миллион евро пешбинӣ шудааст.
Зеристгоҳи барқии 110/10 кВ «Ваҳдат» бо 2 трансформатори ҳар кадоме 16 мегаватт дар доираи лоиҳаи «Паст намудани талафоти нерӯи барқ дар вилояти Суғд» бунёд ёфтааст.
Лоиҳаи мазкур барои системаи барқрасонии шаҳри Хуҷанд хеле муҳим аст, зеро зеристгоҳҳои мавҷудаи шаҳр дар ҳадди ниҳоии иқтидори худ фаъолият карда, дигар имкони бардошти шиддати талаботи истифодабарандагони барқро надоштанд. Дар маҷмӯъ зеристгоҳи барқии нав то 25 фоизи шаҳри Хуҷандро бо барқи хушсифат таъмин менамояд. Изҳори бовар карда шуд, ки бо фаъол гардидани зеристгоҳи мазкур барқрасонӣ хеле беҳтар шуда, талафоти техникии нерӯи барқ коҳиш меёбад.
Ҳамзамон, хати нави интиқоли барқи 220 кВ Қайроққум-Ашт ифтитоҳ ёфт. Сохтмони он аз ҷониби Бонки осиёии рушд маблағгузорӣ шудааст.
Фармоишгари лоиҳа «Маркази иҷрои лоиҳаҳои бахши электроэнергетикаи назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон» ва Ширкати Саҳҳомии Холдингии Кушодаи “Барқи Тоҷик” мебошанд. Пудратчӣ ширкати «Калпатару»-и Ҳиндустон аст.
Лоиҳа корҳои сохтмони хатти интиқоли барқи 220 кВ «Қайроққум-Ашт», навсозии зеристгоҳи «Қайроққум» ва зеристгоҳи барқии 220/110/10 кВ «Ашт»-ро дар бар гирифта, маблағи умумии он баробар ба 11,2 миллион доллари амрикоӣ мебошад.
Масофаи умумии хатти нави интиқоли барқи Қайроққум-Ашт 74,3 километр буда, бо насби 181 сутунпоя он ноҳияи Аштро бевосита ба ҳалқаи ягонаи энергетикии мамлакат пайваст намуд.
Мавриди зикр аст, ки хатти нави интиқоли барқи “Қайроққум-Ашт” аз нерӯгоҳи Барқи обии шаҳри Қайроққум интиқол ёфта, ба сокинони ноҳияи Ашт хизмат мерасонад.
Дар масъалаи арзиши нерӯи барқ бошад, ҳаминро бояд гуфт, нисбат ба дигар кишварҳо, аз ҷумла, Арманистон, барқ дар Тоҷикистон 4 баробар арзон аст.
Арзиши 1 кВт нерӯи барқ дар Тоҷикистон ба 12,6 дирам баробар аст. Бори охир моҳи июни соли 2015 тарифҳо ба нерӯи барқ ба андозаи 15 фоиз афзуд буд.
Ҳамин тавр, дар хусуси ноил гаштан ба таъминоти хубтару беҳтари мардум бо нерӯи барқ кормандони соҳа ба таҷдиду тармими иқтидорҳои мавҷуда ва таъмини кори пурсамару эътимоднокии онҳо низ аҳамияти калон медиҳанд.
Ширкати «Барқи Тоҷик» дар бобати таъмини барқ дар ин давраи душвор аз тамоми шароиту имконият истифода мебарад. Барои он ки соатҳои аз барқ истифода бурдан тӯлонитар шаванд, фақат як роҳ ҳаст — аз барқ сарфакорона ва мақсаднок истифода бурдан.
Ҳар сол санаи 22-юми декабр дар Тоҷикистони соҳибистиқлол чун Рӯзи энергетикҳо таҷлил карда мешавад. Аз ин лиҳоз, дар рӯзи иди касбиашон таманнои онро менамоем, ки кормандони ШСХК “Барқи Тоҷик” ҳамеша тансиҳату сарбаланд бошанду хонадони шаҳрвандонро бо барқ беҳтар аз имрӯз таъмин карда, ба дастовардҳои зиёд ноил гаштани корхонаҳо мусоидат намоянд.
Нет комментариев