«МАН ҲАМАИ ШУМО — ХАЛҚИ АЗИЗАМ ВА ХУРДУ БУЗУРГИ ТОҶИКИСТОНРО СИДҚАН ДӮСТ МЕДОРАМ»
Бузургтарин дастоварди миллати тоҷик дар замони соҳибистиқлолии кишвар, бешубҳа, барқарор шудани сулҳи комил ва ваҳдати миллӣ дар Тоҷикистон аст, ки он бо шарофати заҳматҳои шабонарӯзии Пешвои миллат ба даст омадааст. Чунин иброз дошт зимни суҳбат бо мухбири АМИТ «Ховар» муовини Раиси шаҳри Душанбе, номзади илмҳои таърих Мавсума МУИНӢ. Ӯ дар идома андешаҳояшро бахшида ба Рӯзи Президент чунин баён дошт:
— Дар таърихи ҳар миллат рӯйдодҳои муҳиме ҳастанд, ки ба номи шахсиятҳои барӯманди он зич алоқаманд буда, аҳамияти онҳо бо гузашти солҳо ҳамчун сарвати миллӣ мавриди арҷгузорӣ қарор мегиранд.
Барои миллати тоҷик санаи 16 ноябр аз ҷумлаи чунин санаҳои таърихӣ ва тақдирсоз маҳсуб меёбад.
Таърих гувоҳ аст, ки ҳанӯз зимни гузоштани қадамҳои нахустини мустақилона давлати навбунёди Тоҷикистон ва мардуми шарифи тоҷик ба имтиҳони сахту сангин рӯ ба рӯ гашт.
Дар чунин шароити душвори сиёсӣ шаҳрвандони кишвари тозаистиқлол тавассути вакилони худ дар Шӯрои Олии кишвар масъулияти бузург ва беназири давлатдории худро ифода сохта, барои аз нав барқарор намудани асосҳои давлатдорӣ, таъмини қонуният, сулҳ ва ризоияти миллӣ комёб ба он шуданд, ки 16 ноябри соли 1992 дар Қасри Арбоби шаҳри Хуҷанди бостонӣ Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (даъвати дувоздаҳум) баргузор шуд.
Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар шароити ниҳоят ҳассосу мушкил ва сарнавиштсоз доир гардида, дар он муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз ҷониби вакилон ба ҳайси раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардиданд.
Замоне, ки фарзанди номвар ва номбардори халқ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон масъулияти роҳбариро ба дӯш гирифта, умед ва боварро ба сулҳу ваҳдат дар дили мардум ҷо карданд, Тоҷикистони тозаистиқлол рӯзҳои даҳшатборро ба сар мебурд, касе ба як соати ояндаи зиндагӣ бовар надошт, дар шароите, ки модар баргаштани фарзанд ва ё фарзанд падару модари барои нон ба мағоза рафтаашро бо сад гумону хаёл интизорӣ мекашид.
Ҷангу низоъҳои хунини миёни тоҷикон боиси хисороти зиёди моливу ҷонӣ гардида, ба якпорчагии мамлакат ва ҳастии миллати тоҷик таҳдид мекард.
Муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон баъд аз 23 рӯзи савганди таърихии худ моҳи декабри соли 1992 дар Муроҷиатнома ба халқи Тоҷикистон гуфта буданд: “Бародарон ва хоҳарони азиз. Ҳамватанони муҳтарам! Ман ба ҳар яки Шумо дар давраи барои Ватан хеле душвор муроҷиат карда, ба заковати шумо, ки ворисони фарзандони барӯманди тоҷик ҳастед, бовар мекунам. Ман қасам ёд мекунам, ки тамоми донишу таҷрибаамро барои дар ҳар хона ва ҳар оила барқарор шудани сулҳ равона карда, барои гулгулшукофоии Ватани азизам садоқатмандона меҳнат мекунам. Барои ноил шудан ба ин нияти муқаддас агар лозим шавад, ҷон нисор мекунам, чунки ман ба ояндаи неки Ватанам ва ҳаёти хушбахтонаи халқи азияткашидаам бовар дорам.”
Пешвои миллат аз рӯзи қасами худ то 27 июни соли 1997, яъне то расидан ба Ваҳдати миллӣ ва суханронии таърихӣ ба муносибати имзо гардидани Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ 21 маротиба гуфтушунид ташкил намуда, 7 маротиба дар муколамаҳо шахсан иштирок кардаанд.
Пешвои миллат ҳамчун сарвари давлат то расидан ба Ваҳдати миллӣ оромиро эҳсос намекарданд ва дар чунин вазъияти тоқатфарсо пайваста ба мардуми фирорӣ таъкид мекарданд “Ҳамватанони азиз, ба Ватан баргардед! Ба Шумо куҳи тилло ваъда намедиҳам, аммо як пора ноне, ки дорем, бо ҳам мехӯрем”.
Суханони самимии Пешвои миллат буд, ки як миллион гуреза ва муҳоҷирони иҷборӣ ба ҷойи зисти аввала баргардонда шуда, 36 ҳазор хонаи пурра ва ё қисман харобгашта дар як муддати кӯтоҳ барқарор гардид.
Бемуболиға дар ин роҳи басо мушлил далериву қаҳрамонии бемисли муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, волотарин эҳсоси ватандӯстиву хештаншиносӣ ва мардумпарвариву миллатдӯстиашон боис гардид, ки ҷони худро дареғ надошта, барои таъмини ваҳдат ва барқарории сулҳ дар Тоҷикистон сафарҳои пурхатар карда, сулҳу ваҳдати воқеан ҳам комилро барқарор намоянд.
Бо иродаи Сардори давлат дар як муддати кӯтоҳ харобаҳо ба ободӣ табдил ёфта, иншооти азим ба вуҷуд омаданд, барои ба ҳам пайвастани тамоми гӯшаву канори мамлакат роҳҳо сохта шуданд.
Ҷаҳду талошҳои пайвастаи Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба хотири ҳифзи якпорчагии марзу буми кишвар, таъмини сулҳу субот, сарҷамъии миллат ва зиндагии орому осудаи мардум аст, ки дар як муддати кутоҳ соҳаҳои иҷтимоиву иқтисодӣ рушд карда, сатҳи зиндагии мардум боло рафт.
Дар ин давраи таърихӣ Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро беш аз 190 кишвари ҷаҳон ба расмият шинохта, кишвари мо бо эътирофи Оинномаи Созмони Милали Муттаҳид, Санади хотимавии Хелсинки, Баёнияи Париж ва дигар созишномаҳои байналмилалӣ сиёсати дохилӣ ва хориҷии худро муваффақона амалӣ менамояд.
Ҳамзамон, дар баланд бардоштани нуфузу эътибори Тоҷикистон дар арсаи ҷаҳон ва ҳаллу фасли масъалаҳои глобалӣ талошҳои Пешвои миллат ниҳоят бузург ва саривақтианд.
Дар замони соҳибистиқлолӣ кишвари мо таҳти сарварии муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар роҳи бунёди ҷомеаи мустақили демократӣ қадамҳои устувор гузошт. Дар ин муддат Тоҷикистон соҳиби Парчам, Нишон ва Суруди миллӣ гардид. Пояҳо ва рукнҳои асосии давлатдории худ — Артиши миллӣ, қувваҳои сарҳадиро ба вуҷуд овард ва устувор гардонд.
Тоҷикистон ба узвияти созмонҳои бонуфузи байналхалқӣ пазируфта шуд ва бо аксари мамлакатҳои пешрафтаи дунё робитаҳои сиёсӣ, иқтисодӣ ва фарҳангӣ барқарор намуд.
Асосҳои сохтори конститутсионӣ ва идоракунии давлат танзим гардида, пули миллӣ ба муомилот баромад, шиносномаи миллӣ эътироф гардид.
Аз ин лиҳоз, хизмати таърихии муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз он иборат аст, ки маҳз Пешвои муаззами миллат ихтиёри давлатдориро ба даст оварда, пеши роҳи хатари нобудии онро гирифтанд, оташи ҷанги дохилиро хомӯш намуданд, сохтори фалаҷгардидаи ҳокимият, хусусан мақомоти ҳифзи ҳуқуқро, барқарор сохта, артиши миллӣ ва нерӯҳои посбони сарҳадро таъсис доданд.
Муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз зумраи шахсиятҳоянд, ки на танҳо дар ташаккул ва таҳаввули таърихи навини миллати тоҷик, ҳастии имрўзу фардои Тоҷикистон, давлатдорӣ ва ҳуқуқи муосири кишвари соҳибихтиёрамон, балки барои эҳё намудани падидаҳои неку писандида ва арзишҳои волои фарҳангии ниёгонамон хизматҳои барҷаста карда, воқеан ҳам дар таъсиси давлати навини тоҷикон нақши бунёдгузориро доранд. Хизматҳои наҷотдиҳанда ва созандаи Пешвои миллат дар самти сиёсати давлатӣ, тарҳрезии низоми ҳуқуқӣ, шаклгирии иқтисодиёти миллӣ, таҳияи низоми адолати иҷтимоӣ, ҳифз ва рушди фарҳанги пурѓановат ва дигар ҷанбаҳо аз ҷониби ҷомеаи муосири Тоҷикистон ва ҷаҳон ба таври сазовор баҳогузорӣ ёфтааст.
Марҳилаи роҳбарии Пешвои миллатро дар идораи давлату кишвар метавон шартан ба 4 давраи комилан гуногун тақсим кард:
Давраи якум — солҳои 1992 то 1997. Даврони «Наҷоти давлату миллат аз вартаи фано». Марҳалаи барқарор кардани низоми конститутсионӣ, бозгашти ҳамаи гурезагон ва муҳоҷирони иҷборӣ, хотимаи ҷанги шаҳрвандӣ, имзои Созишномаи истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар Тоҷикистон.
Давраи дуюм — солҳои 1998 — 2000-ум. Даврони “Таҳкими сулҳу субот”. Иҷрои бомуваффақияти шартҳои Созишномаи истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар Тоҷикистон, гузаронидани ислоҳоти сиёсӣ ва таҳкими пояҳои давлатдорӣ мебошад.
Дар ин давра муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои таҳкими ҳокимияти давлатӣ, таъйини самтҳои асосии рушди ҷомеа дар солҳои минбаъда ва сохти давлати демократӣ, дунявӣ ва ҳуқуқбунёд асоси воқеӣ гузоштанд.
Давраи сеюм — солҳои 2001 –- 2006. Даврони “Оѓози бунёдкорию созандагӣ”. Марҳаллаи рушди осоиштаи кишвар — таҳкими истиқлолияти давлатӣ, барқарор кардани иқтисодиёт ва гузаронидани ислоҳоти иқтисодӣ, сохтмони иншооти дорои арзиши миллӣ, баланд бардоштани некуаҳволии халқ, инкишофи фарҳанг ва густариши фаъолияти байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.
Давраи чорум – аз соли 2007 то ба имрўз маҳсуб меёбад. Ин Даврони раҳнаи монеаҳои бузург ва марҳилаи фатҳи қуллаҳои нав маънидод мешавад.
Хизмати таърихиву бунёдии Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими сулҳу субот, ҳокимияти давлатӣ ва истиқлолияти миллӣ аз он иборат аст, ки маҳз ин шахси абармард бо ба даст гирифтани идораи кишвар таҳдиди нобудии онро пешгирӣ, оташи ҷанги шаҳрвандиро хомўш ва сохторҳои фалаҷгаштаи ҳокимиятро барқарор карданд, махсусан мақомоти тартиботи ҳуқуқӣ, артиши миллӣ ва қувваҳои сарҳадиро ташкил дода, барои таҳкими ҳокимият ва давлат шароитҳо муҳайё сохтанд, ба сулҳу суботи миллӣ асос гузошта, гурезаҳо ва муҳоҷирони иҷбориро ба Ватан баргардониданд, асоси устувори бунёди ҷомеаи навро гузошта, ислоҳоти конститутсиониро дар амал татбиқ карданд, манбаи ҳуқуқиву сиёсиро барои имзои Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар Тоҷикистон гузоштанд, ва мо мардуми тоҷик ба истиқрори сулҳ ноил шудем, ки он таҷрибаи беназир ва падидае барои ҷомеаи ҷаҳонӣ буд, ба эҳёи миллӣ ва ибтидои корҳои нави бузург асос гузошта, ба таври қатъӣ вазъи иҷтимоиву иқтисодии аҳолиро беҳтар карданд, таҳдиди гуруснагиро бартараф намуда, пули миллиро ҷорӣ карданд, эътибори сиёсии давлатро дар арсаи ҷаҳонӣ боло бардошта, дар роҳи татбиқи чор ҳадафи миллӣ — таъмини истиқлолияти энергетикӣ, амнияти озуқаворӣ, аз бумбасти коммуникатсионӣ раҳо бахшидани кишвар ва саноатикунонии мамлакат хизматҳои шоистаро анҷом доданд.
Дастовардҳои Тоҷикистон таҳти сарварии сиёсати хирадмандонаи Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар рушду тараққии кишвар беназиранд.
Аз ин лиҳоз халқу мардуми сипосгузори тоҷик муборизаҳои ҷоннисорона ва хизматҳои бузурги Президенти ҷумҳуриро дар бунёди давлати муосири Тоҷикистон пос дошта, ба мақоми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ — Пешвои миллат сазовор донистанд.
Дар марҳилаи нави бунёди давлати ҷавони Тоҷикистон тақдири баланди миллати куҳандиёри тоҷик дар симои шахсияти беназири таърихӣ Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон олитарин сифатҳои адолати инсонӣ, бузургдилию шуҷоат, раҳму шафқат ва қобилияти нотакрори ваҳдатофариро ато кард ва маҳз ҳамин ҳамоҳангӣ ҷомеаро ба сатҳи баланди хештаншиносӣ расонид.
Роҳи пурифтихоре, ки Тоҷикистони соҳибистиқлол дар зарфи наздики 30 сол таҳти роҳбарии собитқадамонаи Пешвои миллат паймудааст, ба садсолаҳо баробар буда, моҳияти ин сабақи таърихӣ бояд ба наслҳои имрӯзаву оянда ҳамчун раҳнамои зиндагӣ омӯзонида шавад.
Таҷрибаи муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамчун Пешвои сулҳофар ва Президенти маҳбуби миллат дар таҳкими ҳокимияти давлатӣ ва пойдории истиқлолу ваҳдати миллӣ барои мо як мактаби бузурги ҳаёт ва сабақи нотакрори давлату давлатдорӣ, марҳалаи ибратомўзи расидан ба сулҳу ваҳдати миллӣ, як қадами ҷиддии рў овардан ба нақшаҳои азими офарандагӣ мебошад, ки ҳадафҳои бузурги он бо тақдири наслҳои оянда пайвастаанд.
Ин раванд инқилоби арзишманду таърихӣ буда, дар ҳаёти иқтисодию сиёсӣ ва иҷтимоии мамлакат ба сиёсати серҷабҳа ва бобарори Пешвои миллат иртиботи ногусастанӣ дорад ва ба устувории рукнҳои давлатдорӣ мусоидат карда, неруҳои солиму пешбарандаро ба тарҳрезии фардои боз ҳам осудаю обод ҳидоят менамояд.
Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронии худ ба муносибати савгандёдкунӣ санаи 30 октябри соли 2020 баён доштанд “Ман ҳамаи шумо — халқи азизам ва хурду бузурги Тоҷикистонро сидқан дӯст медорам ва то нафаси вопасин ба шумо содиқона хизмат мекунам”.
Ин суханони Пешвои миллат ҳар кадоми моро водор месозад, ҳамчун фарди ҷомеа бо пуштибонӣ аз сиёсати хирадмандонаву бунёдкоронаи Пешвои миллат корҳои ободкориву созандагиро беш аз пеш вусъат бахшем, баҳри ноил гардидан ба ҳадафҳои миллиамон саъю талош варзем, рушди устувору босуботи кишварамонро таъмин намоем, дар таъмини зиндагии шоистаи ҳар як хонадон саҳмгузор бошем ва истиқлолу озодии давлати тоҷиконро чун неъмати муқаддаси ҳаётамон ҳамчун гавҳари бебаҳои зиндагиамон гиромӣ дорем.
Манбаъ: АМИТ «Ховар»
Нет комментариев