«Маро ба писари шиноси раҳматии падарам ба шавҳар доданд. Аз тўй моҳе сипарӣ нагардида, ман пай бурдам, ки шавҳарам одати майнўшӣ доштаанд. Дар ин бора ба ҳеҷ кас лаб накушода, дарун-дарун ғам мехўрдам, аз тақдири пешониам ғоибона нола мекардам.
Ва ниҳоят рўзе аз рўзҳо ба модарам дар ин бора сухан кардам. Модарам пас аз шунидани суханони ман аввал ба ҳайрат афтод ва сипас ба ман «Гўштат аз они хонаводаи шавҳарат, устухонат аз они ман, фаҳмидӣ? Дар авлоди мо шахси ҷудошуда ва ё дуюмбора ба шавҳар баромадагӣ нест. Ту бояд ба ҳамааш тоқат кунӣ! Агар ту аз шавҳарат ҷудо шавӣ, арвоҳи падарат нороҳат мешавад, мефаҳмӣ? Ҳеҷ гоҳ фикри ба хонаамон бозгаштанро накун! Ман намехоҳам, ки мардум «Духтари фалонӣ аз шавҳар ҷудо шуда омадааст!» гўянд, — гўён гуселам намуд.
Пас аз шунидани суханони модарам ба ҳеҷ кас дар ин бора сухан намекардам. Ҳис мекардам, ки торафт сусту лоғарандом шуда истодаам, чунки шавҳарам рўзҳои охир қариб, ки ҳар шаб шароб нўшида меомаданду маро зери ҳақорату дашном ва латукўб қарор медоданд. Хушдоманам ба ман насиҳат мекарданд, ки тоқат кунам, ҳамааш нағз мешавад. «Поёни шаби сияҳ сафед аст!».
Ҳамин тавр моҳҳо сипарӣ мешуданд. Дар ин мобайн фарзанди аввалинамон ба дунё омад. Ман гумон доштам, ки бо баробари таваллуди тифли дўстрўй шавҳарам аз майнўшӣ даст мекашанд, вале ин фикрҳоям ботил баромаданд. Баръакс бо баҳонаи «табрики фарзанд» акнун қариб ки ҳар шаб шавҳарам ба хона маст омада, ҷангу ҷанҷол мекарданд.
Ҳамин тавр, солҳо низ сипарӣ шуданду бо умеди «шояд нағз мешудагист» соҳиби ду фарзанд шудем. Шавҳарам ҳамоно аз ҷўрабозию майнўшиашон намемонданд.
Дар яке аз шабҳои сарди зимистон бо баҳонаи «Чаро аз хонаи модарат дер омадӣ? Ту дар куҷо будӣ?» маро дар назди фарзандон хуб латукўб карданд, ки аз ҳуш рафтам. Ба рўям об заданд. Вақте ки ба ҳуш омадам, дидам, ки дар болои сарам рост истодаанд. Ба даст корд гирифта, маро кашолакунон ба назди обрез оварданд, кордро ба гулўям гузошта, дўғ заданд, ки «Мекушаа-м». Овози баланди гиряи кўдаконам ба гўш мерасиданд. Хоҳиш кардам, илтиҷо кардам, ки ман гуноҳе накардаам, аз раъяшон гарданд, вале чашми шавҳарамро гўё хун гирифта буд. Торафт таъсири таьдидашон зиёд мешуду кам не.
Дидам, ки намешавад, аз тарс дод задам: «Ёрӣ диҳед, ягон кас ҳаст, мемурам! Моо-дар-ҷооон!» Дар хона хушдоман ва қайниву авусунам буданд, вале ягон нафар аз онҳо ба ман наздик намешуданд. Аниқтараш ҳамаи онҳо низ аз шавҳарам метарсиданд.
Дидам, ки намешавад, тамоми қувватамро сарф карда, ҷаҳида аз тирезаи хона ба берун давидам. На аз ҳавои сарди зимистон, на аз торикӣ, балки аз тарси шавҳарам дарақ-дарақ меларзидам. Симои яллақосии корди шавҳарам аз пеши чашмонам намерафт. Намедонистам, ки ба куҷо равам? Агар ба хонаи модарам равам, шавҳарам ба он ҷо рафта, маро ёфта, боз латукўб мекунанд. Ба хонаи кадом хешовандонамон равам?! Онҳо низ ба ман таъкид мекарданд, ки ҳеҷ гоҳ ба хонаи онҳо наравам, вагарна шавҳарам рафта, шарманда мекунад, онҳо аз ҳаққу ҳамсояҳои худ шарм медоранд.
Давон-давон ба сари роҳи калони мошингард баромадам ва ба аввалин мошине, ки ба чашмам фаромад, даст бардоштам ва нишастан ҳамоно инони ихтиёр аз даст дода, зор-зор гиря кардам. Ронандаи закӣ каме таваққуф намуду ба ман гуфт, ки «Ҳозир ман Шуморо ба як ҷой мебарам, ки дар он ҷо Шуморо мешунаванд ва кўмак мерасонанд». Пурсидам, ки он ҷой чӣ гуна ҷо аст? Ронанда маро бовар кунонд, ки маро ба ҷойи бехатар ва ба назди одамони хуб мебарад ва онҳо ба ман ҳамчун хоҳар муносибат мекунанд». Ронанда маро ба ин ҷо гирифта овард.»
Ҷавонзан дар Паноҳгоҳ ҷойгир карда шуд. Бо хоҳиши ў фардои ҳамон рўз фарзандонашро низ овардем. Равоншиноси Марказ муайян намуд, ки ба ҷавонзан гузаштани курси реабилитатсионӣ зарур аст. То он даме ки ўву фарзандонаш курси солимгардонӣ-барқароршавиро мегузаштанд, нозири минтақавӣ бо шавҳари ҷавонзан кор бурд. Ҷавонзан ва фарзандонаш курси реабилитатсиониро гузаштанд, ба худ боварӣ ва тарзи ҳалли муамморо омўхтанд, ба ҳаёт дилгарм карданд.
Дигар муаммои ин зан шароити пасти иқтисодӣ буд. Дар ҳамкорӣ бо намояндаи ҷамоате, ки зан дар он ҷо бо оилааш зиндагӣ мекард, дар тамос гардида, оилаи мазкурро ба рўйхати гирандагони ҷубронпулӣ барои пардохти ҳаққи исифодаи обу барқ ҳамроҳ кардем.
Шавҳар ва аъзои оилаашро даъват карда, машварати оилавӣ гузаронидем. Ба шавҳараш ҳуқуқшинос оид ба ҳуқуқҳои ҷавонзан фаҳмонида дода, дар рафтори ў нишонаҳои ҷиноят вуҷуд доштанаш ва дар бораи оқибатҳои он маълумот дод. Шавҳараш ваъда дод, ки минбаъд майнўширо мепартояд ва ба ин амали бад дигар даст намезанад. Ҷавонзан ба суханони шавҳараш бовар карда, ба хулосае омад, ки ба хотири фарзандон боз ба оилааш бармегардад. Барои табобати шавҳар маблағ лозим буд. Дар ҳамкорӣ бо Ташкилоти Фонди «Мурувват» ба ин оила ба маблағи 250 сомонӣ кўмакпулии яквақта дода шуд, то ки шавҳараш курси табобатиро гирад.
Одатан пас аз тарки Паноҳгоҳ кормандони Марказ боз аз ҳолу аҳволи занон бохабар мешаванд. Корманди марказамон бо ин ҷавонзан сўҳбат дошт. Ў миннатдории хешро ба кормандони Марказ иброз намуда, илова кард, ки солҳои пеш азбаски дар оилааш ҳамеша ҷангу ҷанҷол рўй медод, ҳамеша дар фикри он буд, ки ҳангоми рўй додани ҷанҷол чӣ кор кунад? Яъне, нақшаи амалиёти худро тарҳрезӣ менамуд.
Акнун пас аз гузаштани курси солимгардонӣ ва табобати шавҳар муҳити оилавиашон тамоман ранги дигар гирифтааст. Акнун ки байни зану шавьҳар ҳамдигарфаҳмӣ ҳаст, меҳр ҳаст, муҳаббат ҳаст, орзуҳои наҷиб тавлид шуданд. Ва айни замон баҳри амалӣ гардонидани орзуҳои худ кўшиш ба харҷ дода истодаанд.
Вақте ки аз ҷавонзан мо мешунавем, ки ў хушҳол аст, ба зиндагӣ бо чашми нек назар меандозад, мо низ хушҳол мешавем. Хурсандии занон-ин хурсандии мост!
Шарҳи мо: Ин тақдири як зане буд, ки аз сараш гузаронидааст. Ингуна ҳодисаҳоро метавон садҳо, ҳазорҳо овард. Худ қазоват намоед: чунин занону оилаҳое, ки ба мо муроҷиат менамоянд, чӣ қадар муаммову мушкилии зиндагиро аз сарашон гузаронидаанд. Албатта, ҳар як мушкиливу муаммо роҳи ҳалли худро дорад.
Аз фурсати муносиб истифода бурда, ба онҳое, ки бо мо ҳамкорӣ карда, дар ҳалли муаммоҳои занон мусоидат менамоянд, ташаккури худро изҳор менамоем!
Сабоат Бобоҷонова,
корманди иҷтимоии Маркази занони «Гулрухсор»
Хусрав Ўлмасов, продюсери мултимедиявӣ
Нет комментариев