Асли воқеа чӣ аст?23 марти соли равон мувофиқи қарори Ситоди ҷумҳуриявӣ оид ба пурзӯр намудани чораҳои зиддиэпидемиявӣ ва пешгирӣ аз интиқолу паҳншавии бемории сироятии COVID-19 дар Ҷумҳурии Тоҷикистон маросими расмии иммунизатсия бар зидди бемории короновируси нави COVID-19 оғоз гардид. Аммо суръати эмкунии оммавӣ дар кишвар ҳамоно суст аст ва бо вуҷуди пешбурди маъракаи иттилоотии муассир аксари аҳолӣ ба дарёфти ҷавоб ба саволи ваксина гирам ё нагирам ҳамоно раҳгум задаанд. Мувофиқи маълумоти расмӣ то кунун зиёда аз 1,5 миллион нафар ё ҳамагӣ андаке бештар аз 25% аҳолии синнашон аз 18 болои кишвар ваксина гирифтаанд. Ин дар ҳолест, ки мақомот эълон намудааст, то охири сол 5,8 миллион нафар, ки 62,5 дарсади сокини кишварро ташкил медиҳанд, ба маъракаи ваксиназанӣ фаро гирифта шаванд. |
Ё ба зорӣ, ё ба зӯрӣ. Чаро одамон ҳамоно ба эмкунӣ намешитобанд?
Бале, дар ҳақиқат мардум ба эмкунӣ намешитобанд. Далел он аст, ки дар 5 моҳи ояндаи сол бояд 75 % боқимондаи аҳолӣ ба маъракаи ваксиназанӣ фаро гирифта шаванд.
Ҳам миёни ом чунин иддао вуҷуд дорад ва ҳам коршиносони тиб бар ин ақидаанд, сабаби ба маъракаи эмкунӣ нашитобидани одамон мавҷудияти тарс аст. Омилҳое, ки ин тарсро ба миён овардаанд, асосан овозаҳои бепоя ба ҳисоб мераванд. Одамон одатан маълумотро нисбати ваксина аз забони ҳамсояву дӯстон ё пайвандони худ шунидаанд. Муттаассифона, маълумоти дақиқу боэътимод бояд аз мутахассисони соҳаи тиб гирифта шавад. То кунун ҳеҷ як мутахассиси ватанӣ ва ҳеҷ як коршиноси байналмиллалӣ ваксиназаниро рад накардаанд. Созмони ҷаҳонии тандурустӣ низ ҷиддан тавсия медиҳад, ки одамонг бояд бо маъракаи эмкунӣ фаро гирфта шаванд.
Мегӯянд, ки эмкунӣ дар аксар ҳолат “таъсири манфӣ” дорад. Оё дуруст аст?
Эмгузаронӣ то ҳозир барои 4 миллиард нафар дар дунё гузаронида шудааст ва ягон табиб ё духтуре дар бораи зарари ваксина нагуфтаанд. Баръакс суди ваксинаро доим мегӯянд. Танҳо пас аз ваксина ҷойи сӯзан як ду рӯз сурх шуда каме дард мекунад ки ин аз зарби сузан мебошад ва ин ба зудӣ бартараф мегардад. Ҳарорати баланди бадан ва ё фишорбаландӣ пас аз ваксина ин далели он аст ки ваксина организми инсон мутобиқ шуда истодааст.
Доир ба ваксина ва таъсири он маълумоти бештар ин ҷо аст.
Созмони умумиҷаҳонии тандурустӣ ваксиназаниро аз короновирус ба киҳо тавсия намедиҳад?
Нафароне, ки дар ҳоли ҳозир бемор бошанд. Ё онҳое, ки дар ҳоли ҳозир аз бемориҳои сироятӣ табобат мегиранд. Онҳое, ки бемории музмини лахташавии хун ва норасоии гардиши хун доранд, то табобат ва эътидол омадани вазъи саломатиашон ваксина намегиранд… Маълумоти бештар ин ҷо.
Чаро одамон мегӯянд, ки ваксина метавонад одамро безурриёт кунад?
Ин андеша комилан хато аст. Коршиносони маъруф, аз ҷумла Ораш Алоӣ — Роҳбари Институти байналмиллалии тандурустӣ ва озмоишии Иёлоти Муттаҳидаи Амрико дар робита ба ин масъала изҳори назар карда, таъкид намудааст, ки ваксинаи короновирус одамро безурёт намекунад:
.
Ваксина дар бадани инсон то чанд муддат таъсир мекунад? Яъне мӯҳлати таъсири он чӣ қадар аст?
Агар Шумо бемории короновирусро бо гирифтории вируси типи нав дар назар дошта бошед, ҳоло ба ин суол пурра ҷавоб гуфтан амри муҳол аст. Аммо Ораш Алоӣ мегӯяд, ваксинаи он низ нав аст ва ҳоло маълум нест, ки ин ваксина то чанд муддат дар бадани инсон таъсири худро мегузорад. “ Барои донистани ин вақт лозим аст. Яъне ҳоло гуфтан мумкин аст, ки тақрибан 1 сол ваксина дар одам метавонад таъсиргузор бошад”, — мегӯяд Ораш Алоӣ.
Оё баъд аз иммунизатсия эҳтимоли гирифторӣ ба бемории коронавирус боқӣ мемонад?
Ваксинаи короновирус одамро 100% аз гирифтор шудан ба ин беморӣ пешгирӣ намекунад. Он касе ки ваксина қабул мекунад, дар бадани ӯ иммунитети бар зидди короновирус муборизабаранда пайдо мешавад ва ӯ ба осонӣ бемориро паси сар мекунад.
Вале бо вуҷуди ин эҳтимолияти гирифтор шудан ба штамми «муқаррарӣ» хеле кам ба назар мерасад. Басомади гирифтории такрорӣ бо ҳамон як варианти вирус бо вуҷуди он, ки хуб омӯхта нашудааст, хеле паст аст. Дар яке аз тадқиқотҳое, ки дар Қатар гузаронида шуд, дар намунаи 43 ҳазор нафаре, ки қаблан ба коронавирус антитело доштанд, танҳо тақрибан 0,1% одамон бори дуюм бемор шуданд (ба ҳисоби миёна одамони табобатшуда баъди чор моҳ пас аз сирояти аввал, бори дигар мубтало шудаанд). Дар ин бобат ва дигар таҳқиқотҳо маълумоти муфассалтарро метавонед ин ҷо дарёфт кунед.
Агар мо дар бораи сироятҳои такрорӣ бо типҳои нави коронавирус (ба мисли Африқои Ҷанубӣ, Бразилия ва ғ) сӯҳбат кунем, пас чунин ҳолатҳо, аз афташ, метавонанд хеле зуд — зуд рух диҳанд.
Аммо ҳоло мо метавонем умед ба он бандем, ки ҳатто дар сурати сироятёбӣ ба штамми нав, ваксинаи кӯҳна инсонро аз ҷараёни шадиди беморӣ муҳофизат мекунад. Дуруст аст, ки то ҳол дар ин замина ягон далели боэътимод вуҷуд надорад.
Наргис Каримова
Нет комментариев