Ноҳияи Балҷувoн— ноҳия дар вилояти Хатлони Ҷумҳурии Тоҷикистон. 23 ноябри 1930 таъсис ёфта буд. 15 ноябри 1954 барҳам дода, ҳудуди маъмурии он ба ноҳияҳои Темурмалик (собиқ Совет)-у Ховалинг ҳамроҳ карда шуд. Бо Қарори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, № 245, аз 2 феврали 1996, дувумбора таъсис дода шуд. Маркази ноҳия — деҳаи Балҷувон.Масоҳаташ 1326 км². Аз маркази ноҳия то маркази вилояти Хатлон – шаҳри Қӯрғонтеппа 127 км, то шаҳри Душанбе 175 км.
Диёри Балҷувон — як гӯшаи офтобию биҳиштосои Тоҷикистони азиз мебошад. Балҷувон дар гузашта яке аз қадимтарин ва калонтарин вилоятҳо дар аморати Бухоро буд. Бозёфтҳои таърихшиносӣ дар мавзеҳои гуногуни ин диёри бостонӣ шаҳодат медиҳанд, ки ин сарзамин дар ҳудуди Бохтар дохил буд. Дар сарчашмаҳои қадима Бохтарро сарзамини 100 шаҳр ва маркази он Балхро модари шаҳрҳо номидаанд.
Ҳудуди Балҷувон аз мавзеъҳои сайёҳӣ ва ёдгорҳои таърихӣ ғанӣ аст, ки Қалъаи Мир (асри 16–19), Қалъаи Чорбоғ (асрҳои миёна), Қалъаи Тӯпхона (асрҳои 1–6 то м.), Қалъаи Турк (асрҳои 12–13), Қалъаи Дектур (асрҳои 18–19), инчунин, Қалъаҳои Чаноро, Чавгонӣ, Додӣ ва бошишгоҳҳои давраи асри сангин дар деҳаҳои Файзобод, Шаҳидӣ, Бобохон аз ҷумлаи онҳоянд. Барои рушди сайёҳӣ дар назди Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия Маркази сайёҳии «Сари Хосор» ва «Маркази рушди сайру саёҳати Балхиён» таъсис ёфтаанд.
Дар ноҳия манбаҳои зиёди неъмати бебаҳои табиӣ мавҷудаст, ки онро 200 чашма, рудҳои Дашти Ангора, Дароз Питов, Шикилдара, Шингидара, Гандара, Шибдара, Шӯрак, Сафедак, Булғурӣ, Шӯроб, Хорма, Руи об, дарёхои Сурхоб Тира,Оби-Мазор,Талхак, Шаршараи Пушти Боғ,Шаршараи Камолӣ, Шаршараи Сафедов,Чашмаи шифобахши Оби гугирди Султон Увайсӣ, Чашмаи Ќалъанақ, Чашмаи Булғурӣ,Чашмаи Оби Гӯр, Чашмаи Оби шулук,Чашмаи Касҳо, Чашмаи Ҳибил, Дарахти азимчуссаи Шинг (дехаи Шингидара),Чувоз Чинор (дехаи Даштархо) ва ғайраҳо мебошанд. Дар базаи ин таъсис додани туризм дар асоси иштироки ҷомеа хело муфид аст. Дар ин ҷо назорати асоси ба дӯши ҷомеаи маҳаллӣ таалуқ дошта, барои рушд ва идоракунии он, худи онҳо ҷалб карда шуда, қисми зиёди даромад бошад дар дохили худи ҷомеа нигоҳ дошта мешавад.
Барои рушди мибаъдаи туризм дар назди мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Балҷувон шӯъбаи туризм, Маркази туризм, алпинизм ва шикори хориҷӣ «Сари Хосор», Муассисаи давлатии «Маркази рушди сайру сайёҳати Балхиён» ва Намояндагии туристии нохияи Балчувон дар шахри Душанбе таъсис дода шудааст. Ноҳия дорои мавзеъҳои туристӣ буда, рушди соҳаи туризмро тақозо менамояд. Мавзеъҳои туристии ноҳия ин қалъаи Мир мутаалиқ ба (асрҳои XVI-XIX), қалъаи Чорбоғ (асри миёна), қалъаи Тупхона (асрҳои I-и пеш аз мелод то 6-и мелодӣ), қалъаи Дектур (асрҳои XVIII-XIX), қалъаи Турк (асрҳои XII-XIII), қалъаи Чаноро, қалъаи Чавгонӣ, қалъаи Додӣ, бошишгоҳҳои даври асри сангин дар деҳаҳои Файзобод, Шаҳидӣ, Бобохон Ҷимбулоқ ва мақбараю оромгоҳи орифон мебошанд. Шаршараи Сари Хосор. Ин ёдгории нодири табиатдар мавзеи Пушти Боғӣ деҳаи Мулоконии ҷамоати деҳоти Сари Хосор ҷойгир шудааст.
Нет комментариев